Γράφει ο Σταμάτης Γαλάνης

O Arthur Schopenhauer γεννήθηκε στην Πρωσία της Γερμανίας, το 1788. Είναι ένας από τους σημαντικότερους μοντέρνους ιδεαλιστές φιλόσοφους. Το επίκεντρο της φιλοσοφικής του θεωρίας ήταν η κατανόηση της ανθρώπινης βούλησης και τα αίτια όπου και υποκινείται. Βαθιά επηρεασμένος από τον Πλάτωνα, τον Καντ, τον Λοκ και τον Γκαίτε εστίασε στην κατανόηση και την ηθική των ανθρώπινων πράξεων ως εσώτερες ενστικτώδεις αντανακλάσεις. Κατά τον φιλόσοφο, η ανθρώπινη επιθυμία είναι μάταιη και αόριστη, ενώ η μόνιμη βούληση του ατόμου για το «ευ ζην» είναι συνυφασμένη με τον διαρκής πόνο. Αναφορικά με την ηθική πίστευε πως αυτή υπάρχει κυρίως μόνο όταν μέσα στην ανθρώπινη συμπεριφορά υπάρχει αισθητά η συμπόνοια. Η ανθρώπινη μοχθηρία και ο εγωισμός είναι οι άλλες δυο ακόλουθες κατευθυντήριες δυνάμεις της ηθικής. Κάποια από τα σημαντικότερα φιλοσοφικά του έργα είναι «Τα πάθη του Κόσμου», «Πάρεργα και Παραλειπόμενα» και φυσικά το πασίγνωστο «Ο Κόσμος ως βούληση και ως Παράσταση». Ο Schopenhauer ήταν άθεος δίχως να απορρίπτει ορισμένες από τις θεμελιώδεις αρχές κάποιων θρησκειών, όπως η αγάπη και η βούληση για μια ενάρετη ζωή. Υπήρξε από τους πρώτους φιλοσόφους που μίλησε σθεναρά και απελευθερωμένα για τον έρωτα και την αναπαραγωγή, ως φυσικά ακόλουθα μιας συμπεριφοράς που εσωκλύεται στην «βούληση του ευ ζην». Απέκτησε μεγάλη φήμη λόγω του κυνικού και πραγματιστικού πνεύματος του. Πέθανε στην Φρακφούρτη το 1860. Μέχρι και σήμερα, η φιλοσοφία και οι ιδέες του Schopenhauer γίνονται αντικείμενο μελέτης από την ευρύτερη φιλοσοφική, ψυχιατρική κοινότητα.

 

Στιγμές από … «ΤΑ ΠΑΘΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ», εκδόσεις Printa, 2007

 

«Τα παιδιά είναι οι αθώοι ένοχοι, καταδικασμένα όχι στον θάνατο, αλλά στην ζωή»

 

«Η ζωή είναι ένα καθήκον, το οποίο πρέπει να εκπληρώσουμε με κόπο και μόχθο»

 

«Κάθε άτομο, κάθε ανθρώπινο πρόσωπο δεν είναι παρά ένα όνειρο παραπάνω, ένα εφήμερο όνειρο του άπειρου πνεύματος της φύσης, της επίμονης και πεισματώδους θέλησης για ζωή, δεν είναι τίποτα άλλο από μια παραπάνω φευγαλέα εικόνα που η φύση σχεδιάζει παίζοντας πάνω στην ατελείωτη σελίδα της, του χώρου και του χρόνου, μια εικόνα που την αφήνει να υπάρχει κάποιες στιγμές τόσο σύντομες ώστε να σου προκαλούν ίλιγγο…»

 

«Ο τελικός σκοπός κάθε ερωτικής επιχείρησης, είτε αυτή καταλήγει σε τραγωδία ή κωμωδία, είναι ο σχεδιασμός της επόμενης γενεάς»

 

«Ο θάνατος είναι ο δαίμων της έμπνευσης, ο μουσηγέτης της φιλοσοφίας. Χωρίς αυτόν δύσκολα θα φιλοσοφούσε κανείς»

 

«Ο θάνατος είναι το οδυνηρό λύσιμο του κόμπου που σχηματίστηκε από την γένεση με ηδονή. Είναι η βίαιη καταστροφή του θεμελιώδους λάθους του «είναι». Η έξοδος από την μεγάλη πλάνη της ζωής.»

 

«Το μεγαλύτερο έγκλημα του ανθρώπου είναι το ότι έχει γεννηθεί»

 

«Κανείς δεν μπορεί να επιβάλλει στον ποιητή να είναι ευγενής, ανώτερος, ηθικός, ευσεβής και Χριστιανός, να είναι ή να μην είναι το ένα ή το άλλο, διότι είναι ο καθρέφτης της ανθρωπότητας και της προβάλλει την καθαρή και πιστή εικόνα όσων αυτή αισθάνεται»

 

 

Για το POLISPOST, Μάιος 2020