O κορυφαίος Αμερικανός επιδημιολόγος Άντονι Φάουτσι και επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος του Τζο Μπάιντεν εκτιμά ότι βρισκόμαστε στο πρώτο από τα πέντε στάδια της πανδημίας και προειδοποίησε να μην προτρέχουμε ως προς το πού ρεαλιστικά στεκόμαστε σε ό,τι αφορα την εξέλιξη της Covid-19.
Η πρώτη φάση της πανδημίας ή η «πραγματικά πανδημία» σύμφωνα με τον Φαούτσι είναι η περίοδος κατά την οποία «ολόκληρος ο κόσμος επηρεάζεται πολύ αρνητικά όπως συμβαίνει αυτή τη στιγμή», είπε τη Δευτέρα στη διαδικτυακή διάσκεψη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός.
Τα ακόλουθα τέσσερα βήματα είναι η επιβράδυνση, ο έλεγχος, η εξάλειψη και τελικά η εκρίζωση της νόσου.
Επιβράδυνση
Μετά την πρώτη φάση ακολουθεί η επιβράδυνση και συγκεκριμένα η επιβράδυνση του αριθμού των πρόσφατα επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.
Σε πολλές χώρες όπου η μετάλλαξη Όμικρον επικράτησε, μετά την «έκρηξη» κρουσμάτων ακολούθησε αποκλιμάκωση. Στη Νότια Αφρική, το τέταρτο πανδημικό κύμα λόγω της «Όμικρον» διήρκεσε συνολικά μόνο τρεις εβδομάδες, ενώ στη Βρετανία οι νοσηλείες covid έχουν ήδη αρχίσει να υποχωρούν, μόλις ένα μήνα μετά τη σχεδόν κατακόρυφη αύξηση που ξεκίνησε στα μέσα Δεκεμβρίου.
Επιστήμονες από την Επιστημονική Συμβουλευτική Ομάδα του Ηνωμένου Βασιλείου για έκτακτες ανάγκες (SAGE) κατασκεύασαν μοντέλα που δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει ένα νέο κύμα κρουσμάτων Όμικρον στις αρχές του καλοκαιριού, καθώς οι άνθρωποι συμμετέχουν σε κοινωνικές δραστηριότητες και η ανοσία μειώνεται. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν, είναι απίθανο τα κρούσματα να φτάσουν στον αριθμό του προηγούμενου κύματος, με τα τελευταία μοντέλα να αποκλείουν το σενάριο των 4.000 νοσηλειών την ημέρα.
Μερικοί εκφράζουν την αισιοδοξία ότι η φυσική ανοσία θα προκαλέσει την υποχώρηση του αριθμού των νέων μολύνσεων, αλλά ο Φαούτσι σημειώνει ότι είναι πολύ νωρίς για να πούμε κάτι τέτοιο και ότι θα μπορούσε μια νέα παραλλαγή του ιού να καραδοκεί.
«Παραμένει το ερώτημα κατά πόση η Όμικρον θα γίνει ή όχι, ο live εμβολιασμός του ιού – κάτι στο οποίο ελπίζουμε όλοι. Ο λόγος έχει να κάνει με την μεγάλη μεταβλητότητα των νέων παραλλαγών που εμφανίζονται» εκτιμά ο επικεφαλής ιατρικός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου.
Έλεγχος
Η επόμενη φάση, μετά την επιβράδυνση, είναι η φάση ελέγχου της πανδημίας, ή αυτό που ορισμένοι αναφέρουν ως ενδημικότητα. Αυτό σημαίνει ότι η Covid-19 θα ενσωματωθεί στο ευρύ φάσμα μολυσματικών ασθενειών που βιώνουμε συνήθως, όπως η γρίπη ή το κοινό κρυολόγημα.
«Ο έλεγχος σημαίνει ότι ο ιός είναι παρών, αλλά σε ένα επίπεδο που δεν διαταράσσει την κοινωνία», λέει ο Φαούτσι, ο οποίος ελπίζει ότι αυτό θα συμβεί, υπογραμμίζοντας κατι τέτοιο θα είναι δυνατό μόνο εάν δεν προκύψει άλλη παραλλαγή που διαφεύγει από την ανοσολογική απόκριση.
Στην ερώτηση κατά πόσο η Covid-19 θα καταστεί ενδημική ή όχι εντός του 2022, ο Φαούτσι απάντησε ότι «δεν γνωρίζουμε».
Κυβερνήσεις όπως η Ισπανία και η Ελβετία έχουν ήδη πει ότι η Covid-19 γίνεται μια ενδημική ασθένεια που οι χώρες μπορούν να διαχειριστούν όπως η γρίπη. Αλλά για να γίνει ενδημική, δεν μπορεί να υπάρχουν άλλες «εκπλήξεις» σχετικά με τη μεταδοτικότητα και τη μολυσματικότητα του ιού ή οποιασδήποτε από τις μελλοντικές του παραλλαγές.
«Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι προβλέψιμο για τον κορωνοϊό», είπε στο Fortune ο Λόρενς Γιανγκ, ιολόγος και καθηγητής μοριακής ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Γουόρικ.
«Η είσοδος σε μια ενδημική φάση είναι πολύ διαφορετική από αυτό που βιώνουμε αυτή τη στιγμή», είπε ο Γιανγκ.
«Νομίζω ότι πολλά από αυτά είναι ευσεβείς πόθοι» συμπλήρωσε.
Εξάλειψη
Η εξάλειψη μιας πανδημίας συμβαίνει όταν ο ιός εξακολουθεί να υπάρχει στον κόσμο, αλλά έχει εξαλειφθεί από ορισμένες περιοχές ή χώρες. Ο Φαούτσι δίνει το παράδειγμα της πολιομυελίτιδας, η οποία έχει εξαλειφθεί από πολλές χώρες στον παγκόσμιο Βορρά.
Ο κόσμος απέχει ακόμα πολύ από το να το πετύχει αυτό με την Covid, λένε οι επιστήμονες.
«Για πολλούς ανθρώπους υπήρχε αυτή η ελπίδα ότι θα υπάρξει μια μέρα που θα ανακηρυχθεί η νίκη. Η μέρα που θα πουν, “σήμερα ήταν το τέλος και αύριο θα ζήσουμε ξανά σε έναν κόσμο χωρίς κορωνοϊό”. Νομίζω ότι αυτό είναι πραγματικά μη ρεαλιστικό και δεν είναι εφικτό», δήλωσε ο Δρ Wafaa El-Sadr, καθηγητής επιδημιολογίας και ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια, στο Fortune.
Εκρίζωση
Το τελευταίο στάδιο, η εκρίζωση, είναι σχεδόν αδύνατο να επιτευχθεί.
Ο Φαούτσι σημειώνει ότι η ευλογιά ήταν η μόνη μολυσματική ανθρώπινη ασθένεια που έχει εκριζωθεί ποτέ, και σχετικά με τον SARS-CoV-2 είπε ξεκάθαρα:
«Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί με αυτόν τον ιό».
