Νέες μετρήσεις του National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) αποκαλύπτουν πως η συγκέντρωση μεθανίου στην ατμόσφαιρα έχει πλέον σπάσει κάθε ρεκόρ. Συγκεκριμένα γίνεται λόγος για 1.900 μέρη ανά δισεκατομμύριο (ppb), τη στιγμή που πριν τη βιομηχανική επανάσταση ήταν στα 700 ppb.
Ως γνωστόν, το μεθάνιο είναι ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου το οποίο διαρκεί έως και εννέα χρόνια στην ατμόσφαιρα και είναι υπεύθυνο στο μισό επίπεδο από το διοξείδιο του άνθρακα για την παγκόσμια υπερθέρμανση.
Μετά από μία ταχεία αύξηση τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, σταθεροποιήθηκε μέχρι το 2007 όταν και ξανάρχισε να αυξάνεται, με την πιο απότομη αύξηση να σημειώνεται το 2020. Πού όμως οφείλονται οι εκπομπές μεθανίου;
Περίπου 600 εκατομμύρια τόνοι μεθανίου απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα κάθε χρόνο. Τα 2/5 αυτών οφείλονται σε εκπομπές από φυσικές πηγές, όπως η αποσύνθεση της χλωρίδας. Τα υπόλοιπα 3/5 οφείλονται σε ανθρώπινη δραστηριότητα.
Διαρροές της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων απελευθερώνουν πάνω από 100 εκατομμύρια τόνους το χρόνο, ενώ το φυσικό αέριο που χρησιμοποιούμε για θέρμανση είναι κυρίως μεθάνιο. Η αγροτική δραστηριότητα απελευθερώνει επιπλέον 150 εκατομμύρια τόνους το χρόνο, ενώ οι χωματερές και τα συστήματα αποχέτευσης συνεισφέρουν με ακόμα 70 εκατομμύρια τόνους.
Οι επιστήμονες μπορούν να ξεχωρίσουν τις πηγές του μεθανίου χρησιμοποιώντας ισότοπα του άνθρακα. Φυσικές πηγές όπως η βλάστηση ή τα αέρια των αγελάδων είναι πλούσια σε άνθρακα-12, ενώ μεθάνιο από ορυκτά καύσιμα και φωτιές έχει περισσότερο άνθρακα-13.
Από το 2007 και έπειτα, οι κύριες πηγές εντοπίζονται στην τροπική και υποτροπική ζώνη του πλανήτη, καθώς και στον αρκτικό βορά. Τα τροπικά δάση του Αμαζονίου, ο Νείλος, το Κογκό, η τούνδρα της Σιβηρίας και ο παγωμένος Καναδάς εκπέμπουν 200 εκατομμύρια τόνους το χρόνο. Και ενώ οι χωματερές έχουν μειωθεί σημαντικά στην Ευρώπη, οι αναπτυσσόμενες πόλεις σε Αφρική και Ινδία δημιουργούν νέες χωματερές.
Εκατό έθνη υπέγραψαν το Global Methane Pledge των Ηνωμένων Εθνών το Νοέμβριο του 2021 υποσχόμενα να μειώσουν τις εκπομπές μεθανίου κατά 30% έως το 2030. Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά για τις φυσικές πηγές εκπομπών, αλλά μπορούμε να περιορίσουμε τις διαρροές αερίου, να κλείσουμε τις χωματερές, να σταματήσουμε το κάψιμο των σπαρτών και να αφαιρέσουμε το μεθάνιο από τις διεργασίες των ορυχείων. Αξίζει να σημειωθεί πως μεγάλοι ρυπαντές όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ρωσία, το Κατάρ και η Αυστραλία δεν υπέγραψαν το Global Methane Pledge.
