Στόχο για νέο υψηλό, βάζει για το Φεβρουάριο ο Γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή, καθώς στις ανατιμήσεις των καυσίμων, προστίθενται και οι νέες αυξήσεις σε μια σειρά τροφίμων πάνω σε αυτές οι οποίες εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον Ιανουάριο.
Με βάση τα στοιχεία που έχει στην διάθεση του το ΥΠΟΙΚ, οι αυξήσεις του Ιανουαρίου ήταν ένα πρώτο κύμα, το οποίο θα ακολουθήσει και ένα δεύτερο, ανάλογα με την ταχύτητα που θα εξαντλούνται τα αποθέματα σε κάθε είδος.
Τρόφιμα καθημερινής κατανάλωσης, όπως τα κρέατα, τα νωπά ψάρια, τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά, το ψωμί και τα είδη που έχουν ως βασικό συστατικό τα δημητριακά, το ελαιόλαδο και τα υπόλοιπα βρώσιμα φυτικά λάδια είχαν τον Ιανουάριο αυξήσεις πολύ μεγαλύτερες από το μέσο πληθωρισμό του, μήνα ο οποίος έφτασε το 6,2%, όταν ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή είχε φτάσει το 5,5%.
Οι αυξήσεις αυτές, αναμένεται να συνεχιστούν και τον Φεβρουάριο αλλά και τους επόμενους μήνες, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία ήρθε για να οξύνει τον πληθωρισμό της ενέργειας και των τροφίμων. Τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Ενέργειας συνεχίζουν τις επιδοτήσεις και αναζητούν νέα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Έχοντας αποκλείσει εντελώς το ενδεχόμενο μείωσης έμμεσων φόρων σε τρόφιμα και καύσιμα, το υπουργείο Οικονομικών πιστεύει ότι εξισορροπητικό ρόλο στην γενική άνοδο των τιμών, θα συνεχίσουν να παίζουν οι επιδοτήσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου που έχουν και τις μεγαλύτερες αυξήσεις.
Οι επιδοτήσεις θα είναι εκ των πραγμάτων υψηλότερες από τον Μάρτιο και μετά καθώς θα κληθούν να καλύψουν τις συνεχώς υψηλότερες τιμές ενεργειακών προϊόντων λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Το πρόβλημα είναι ότι ο λογαριασμός από τις δημοπρασίες των δικαιωμάτων ρύπων, θα γίνει ελλειμματικός από τον Απρίλιο.
Δηλαδή τα έσοδα από τις δημοπρασίες, θα είναι λιγότερα από τα χρήματα που απαιτούνται για τις επιδοτήσεις. Συνεπώς θα πρέπει να συνδράμει και ο προϋπολογισμός.
Για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο, έχει κατατεθεί και από τον Πρωθυπουργό αλλά και από το υπουργό ενέργειας η πρόταση για ένα κοινό ευρωπαϊκό λογαριασμό για την κάλυψη των ρύπων με κεφάλαια 100 δις ευρώ από δάνεια της ΕΤΕπ. Η αποδοχή της πρότασης θα είναι σωτήρια για να διασφαλιστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Το υπουργείο Ανάπτυξης με την σειρά του, έχει ανακοινώσει ότι θα προωθήσει με τροπολογία πλαφόν στο περιθώριο κέρδους για το ψωμί και τα καύσιμα. Παρότι βρίσκεται στην σωστή κατεύθυνση, η κίνηση αυτή θα έχει περισσότερο στόχο την αντιμετώπιση φαινομένων αισχροκέρδειας. Αν οι συνθήκες παραμείνουν ως έχουν, ο εισαγόμενος πληθωρισμός θα συνεχίσει να αυξάνει τις τιμές σε τρόφιμα και καύσιμα.
Αποκλιμάκωση στο β εξάμηνο
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο Γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή έφτασε για το σύνολο του 2021 στο 5,1% από -2,3% το 2020 με ανατιμήσεις κυρίως στα καύσιμα που άρχισαν να εμφανίζονται σταδιακά από τα μέσα του προηγούμενου χρόνου.
Με βάση την φετινή συγκυρία, αναμένεται ο πληθωρισμός αναμένεται να ακολουθήσει αντίθετη πορεία. Το πρώτο εξάμηνο, θα έχουμε συνεχή αύξηση που θα πυροδοτείται εκτός από το καύσιμα, οι τιμές των οποία θα συνεχίζουν να αυξάνονται μετά και τον πόλεμο στην Ουκρανία και στα τρόφιμα.
Τούτο με δεδομένο ότι θα έχουμε και “πολεμικό” πληθωρισμό από τα δημητριακά καθώς οι εισαγωγές σε δημητριακά από Ρωσία και Ουκρανία, καλύπτουν το 30% των ετήσιων αναγκών της χώρας.
Το δεύτερο εξάμηνο, αναμένονταν σταδιακή και αποκλιμάκωση των τιμών λόγω του φαινομένου βάσης. Δηλαδή της σύγκρισης των ανατιμήσεων με τις τιμές του 2021 που είχαν αρχίσει να παίρνουν την ανηφόρα. Αν τώρα φτάσουμε να μιλάμε αντί για αποκλιμάκωση, για λιγότερο ψηλό πληθωρισμό, αυτό θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στο μέτωπο του πολέμου, και την γενικότερη διεθνή συγκυρία.
