Μετά το θάνατο του αρχαιολόγου Manuel Faringa dos Santos, ανάμεσα στα προσωπικά του αντικείμενα ανακαλύφθηκαν τρία φιλμ που περιείχαν φωτογραφίες από τις ανασκαφές στην κοιλάδα Sado της Πορτογαλίας. Οι φωτογραφίες ήταν εξαιρετικής ποιότητας και επέτρεψαν σε μία ομάδα αρχαιολόγων να πραγματοποιήσει μία αρχαιοθανατολογική ανάλυση των αρχαίων νεκρικών πρακτικών. Έτσι, παρόλο που τα πτώματα δεν είχαν μαλακό ιστό, κατηγοριοποιούνται ως τα αρχαιότερα δείγματα μουμιοποίησης στον κόσμο, ξεπερνώντας κατά μερικές χιλιάδες χρόνια τους Αιγύπτιους.
Συγκεκριμένα, τα πτώματα χρονολογούνται πριν 8.000 χρόνια κατά τη διάρκεια της Μεσολιθικής περιόδου και αποτελούν την πρώτη απόδειξη για μουμιοποίηση στην Ευρώπη εκείνη την εποχή. Έως τώρα, η αρχαιότερη απόδειξη μουμιοποίησης που έχουμε είναι πριν 7.000 χρόνια στην έρημο Atacama της Χιλής. Οι παγκοσμίως διάσημες μούμιες της Αιγύπτου, χρονολογούνται πριν 5.600 χρόνια.
Όσο καλά όμως κι αν έχει μουμιοποιηθεί ένα πτώμα, φθείρεται με τον καιρό και ο μαλακός ιστός είναι δύσκολο να διατηρηθεί για τόσα χρόνια. Οι αρχαιολόγοι στη συγκεκριμένη περίπτωση εντόπισαν πως πρόκειται για ιεροτελεστική μουμιοποίηση και όχι τυχαία, εξαιτίας της στάσης των νεκρών και της μεταφοράς τους σε συγκεκριμένα μέρη.
Σε συνδυασμό με μία έρευνα για την ανθρώπινη αποσύνθεση σε διαφορετικές στάσεις, οι ερευνητές κατάφεραν να διακρίνουν τις περιπτώσεις όπου υπήρξε μουμιοποίηση. Η ανάλυση έδειξε πως τα πτώματα θάβονταν σε εμβρυακή στάση με τα γόνατα να ακουμπούν στο στήθος. Η απουσία εξαρθρώσεων καθώς οι σύνδεσμοι των αρθρώσεων χαλάρωναν, υποδεικνύει πως καθώς το δέρμα υποχωρούσε, το χώμα εισερχόταν στις αρθρώσεις και υποστήριζε τα κόκκαλα για να μην εξαρθρωθούν.
Τα αποτελέσματα δείχνουν πως η σκόπιμη μουμιοποίηση ήταν μία πολύ πιο εξαπλωμένη τακτική παγκοσμίως και οι ερευνητές ελπίζουν πως τα ευρήματά τους θα προσφέρουν πληροφορίες για το πώς πρέπει να γίνονται οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο μέλλον.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο European Journal of Archaeology.
