Την ώρα που η Ευρώπη αναζητεί νέες πηγές τροφοδοσίας αερίου προκειμένου να περιορίσει και εν τέλει να τερματίσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται σε γεωπολιτικό επίπεδο επαναπροσδιορίζει και το τοπίο γύρω από τις έρευνες για υδρογονάνθρακες στη χώρα μας. Άλλωστε είναι σαφές ότι τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί μετά τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία “ξαναγράφουν” συνολικά το ενεργειακό γίγνεσθαι της Ευρώπης, άρα και της χώρας μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν σημασία οι δύο δημόσιες παρεμβάσεις του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος αρχικά έκανε μια πρώτη αναφορά περί “αξιοποίησης των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον”, ενώ την Τετάρτη ακολούθησε και δεύτερη αναφορά από το βήμα της βουλής. “Θα επανέλθει η προσοχή μας και στα δυνητικά εγχώρια κοιτάσματα φυσικού αερίου δυτικά και νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο. Οφείλουμε πρώτα και πάνω απ΄ όλα -και θα κάνουμε συγκεκριμένες ανακοινώσεις για το ζήτημα αυτό την επόμενη εβδομάδα- να γνωρίζουμε τι δυνητικά κοιτάσματα υπάρχουν κι αν αυτά είναι οικονομικά αξιοποιήσιμα” ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.
Ποιο θα είναι το περιεχόμενο των ανακοινώσεων;
Πληροφορίες θέλουν να έχουν υπάρξει επαφές με τις εμπλεκόμενες στις έρευνες εταιρείες προκειμένου να υπάρξει μια επανεκκίνηση του προγράμματος των σεισμικών ερευνών, προκειμένου να αξιοποιηθεί και το θετικό μομέντουμ. Ειδικά για τις δύο περιοχές στα νότια και δυτικά της Κρήτης, που φαίνεται να παρουσιάζουν και το μεγαλύτερο ερευνητικό ενδιαφέρον, καθώς τα υφιστάμενα δεδομένα είναι πολύ περιορισμένα , οι έρευνες αυτές αναμένεται να δώσουν μια πρώτη απάντηση στο ερώτημα που έθεσε ο κ. Μητσοτάκης, δηλαδή τι δυνητικά κοιτάσματα υπάρχουν και εάν αυτά είναι οικονομικά αξιοποιήσιμα.
Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη τα θαλάσσια οικόπεδα πλησίον της Κρήτης έχουν έκταση 40 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσο δηλαδή είναι η έκταση της Πελοποννήσου. Οι περιοχές αυτές έχουν παραχωρηθεί για έρευνα και εκμετάλλευση στην κοινοπραξία Total (Γαλλία), ExxonMobil (ΗΠΑ) και ΕΛΠΕ. Λόγω γραφειοκρατικών και άλλων εμποδίων (προσφυγές περιβαλλοντικών οργανώσεων) οι έρευνες έχουν παγώσει επ᾽ αόριστον.
Και εδώ πιθανόν να εντοπίζεται το δεύτερο σημείο των ανακοινώσεων που αναμένεται να γίνουν από την κυβέρνηση την επόμενη εβδομάδα. Δηλαδή ενδεχομένως, στο πλαίσιο της προσπάθειας για επανεκκίνηση των ερευνητικών προγραμμάτων, ενδεχομένως να υπάρξει μια θεσμική παρέμβαση για την διευκόλυνση των ερευνών και την αντιμετώπιση των γραφειοκρατικών κωλυμάτων και των καθυστερήσεων. Αυτό είναι άλλωστε και μια κίνηση “καλής θέλησης” της κυβέρνησης, προς την πλευρά των επενδυτών, οι οποίοι και θα κληθούν να βάλουν αρκετά βαθιά το χέρι στην τσέπη προκειμένου να χρηματοδοτήσουν αυτές τις κοστοβόρες και υψηλού ρίσκου (υπό την έννοια ότι οι πιθανότητες εύρεσης οικονομικά εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων είναι μικρές) έρευνες.
Σε κάθε περίπτωση η γεωπολιτική στροφή της Ευρώπης και η απόφαση για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές της ενέργειας, δίνουν πρόσθετη ώθηση στις όποιες ελπίδες υπάρχουν για επανεκκίνηση της ελληνικής αγοράς υδρογονανθράκων. Σε αυτήν την κατεύθυνση μια πρώτη κίνηση με ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα ήταν μια ενδεχόμενη απόφαση για έναρξη των τρισδιάστατων σεισμικών ερευνών στα νότια και δυτικά της Κρήτης, που ως γνωστόν έχουν παγώσει τουλάχιστον για το 2022.
