Η έκθεση ”Η ωραία Σιμονέτα ” στο χώρο τέχνης Βρυσάκι

“Το ωραίο είναι ηθικό. Αυτό είναι όλο. Τίποτα περισσότερο”… Γκυστάβ Φλωμπέρ (Ρουέν, 1821-1880)

Ανάμεσα στις ιδέες, πρώτο προβάλλει το κάλλος με το φως του. Αυτό θαμπώνει, μεθάει την ψυχή, φέρει την αιωνιότητα και την αφθαρσία, μαζί με τον έρωτα γεννά την αθανασία. “Ωραίο” και “ηθικό’ ταυτίζονται ως έννοιες, κατά την πλατωνική φιλοσοφία, με την ομορφιά να συνιστά δίαυλο ανύψωσης της ψυχής προς στο “αγαθό”, που ο Πλωτίνος τον 3ο μ.Χ. αι. στην έκτη πραγματεία της πρώτης Εννεάδας, ορίζει ως υπέρτατη αρχή. Αυτή η ιδεαλιστική συνταύτιση της ομορφιάς με την ηθική τελειότητα,  που πρότασσε η νεοπλατωνική διανόηση, πέρασε μέσω των χειρογράφων, αλλά και της φυσικής παρουσίας του Πλήθωνα Γεμιστού στη Φλωρεντία του 15 ου αιώνα, με τον Κόζιμο Μέδικο, Μαικήνα των γραμμάτων και των τεχνών, να ιδρύει την πρώτη Πλατωνική Ακαδημία στη δυτική Ευρώπη, ως το αντίβαρο στη σχολακιστική μελέτη του Αριστοτέλη, που διαφέντευε την ηθική κοσμοαντίληψη του Μεσαίωνα. Από τις πνευματικές διεργασίες των “εραστών” του Πλάτωνα, του Πρόκλου, του Ιάμβλιχου, του Πλωτίνου, προέκυψε το πνευματικό και αισθητικό υπόβαθρο της πρώιμης αναγεννησιακής τέχνης με τον Σάντρο Μποτιτσέλι, προεξάρχοντα του Quattrocento να παρουσιάζει το 1478 π. την Αλληγορία της Άνοιξης (La Primavera, ονοματοδότησε το έργο ο Vasari και έτσι πέρασε στην παγκόσμια βιβλιογραφία), εικονοποιώντας απόσπασμα από τον Οβίδιο ή από το ποίημα “Για τη φύση των Πραγμάτων” του Λουκρητίου, με την ομορφιά του φυσικού κόσμου και των έμβιων όντων να δονεί με ηδονικό -σχεδόν- συγκλονισμό την ψυχή, πέρα από την ευφορία της οπτικής πρόσληψης που γεννά η σύνθεση. Μοντέλο του Μποτιτσέλι και άλλων Φλωρεντινών ζωγράφων -την άδολη και καθαρή “ομορφιά της πολλοί ατένισαν” που λέει και ο ποιητής- η ωραία Σιμονέτα Κατενέο- Βεσπούτσι η μικροπαντρεμένη Φλωρεντινή αστή με το πρόωρο τέλος, την ευείδεια της οποίας ύμνησε μεταξύ άλλων ο Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής, δίνοντάς της δημόσια σε πανηγυρικό τόνο τον τίτλο της καλλίστης στην Τοσκάνη. Είτε ως παγανιστική Άνοιξη, είτε ως σοφή Παλλάδα που κατισχύει πάνω στον Κένταυρο,  είτε ως Αφροδίτη του σαρκικού έρωτα ή Παναγία της θείας ενανθρώπισης, η Σιμονέτα συνοψίζει στο πρόσωπό την αρχετυπική και μυστικιστική αντίληψη περί ωραιότητας,  που ως φιλοσοφική αρχή, ξεφεύγει από τη θνητότητα και ενώνεται με το πλωτινικό αρχικό Εν. Στα πόδια της ωραίας Σιμονέτας, θρυλείται ότι ζήτησε να ταφεί ο Μποτιτσέλι. Σκόπιμα,  ίσως. Για να μην τρέχει μέσα στην νύχτα να τη συναντήσει…που λέει και ο ποιητής στον πιο βαθια απελπισμένα ερωτικό στίχο που γράφτηκε ποτέ..”