Με τον Αμαζόνιο ξεκινά το καινούργιο εκθεσιακό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ Extra Muros, το οποίο λαμβάνει χώρα εκτός των τειχών του Μουσείου. Με αναθέσεις καινούργιων έργων και άλλες δράσεις, το πρόγραμμα Extra Muros αναδεικνύει σημαντικά καλλιτεχνικά, πολιτιστικά, ευρύτερα πολιτικά τοπόσημα. Οι εκθέσεις Extra Muros θα δίνουν την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει αθέατες πλευρές της πόλης και στους καλλιτέχνες τη δυνατότητα να συνομιλήσουν εντός πλαισίου με τα σημάδια της ιστορίας.
Ο Αμαζόνιος βρίσκεται στο ρέμα Πολυδρόσου. Είναι ένα πολυδιάστατο έργο του Δημήτρη Τσουμπλέκα, που εκτυλίσσεται στο παλιό εργαστήριο του Νίκου Κεσσανλή και της Χρύσας Ρωμανού, στο κτήμα τους στο Μαρούσι. Αποτελείται από φωτογραφίες μεγάλου μεγέθους (απεικονίζουν τον χώρο και το τοπίο που τον περιβάλλει, νεκρές φύσεις τοποθετημένες στο εργαστήριο, αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες), από γλυπτικές κατασκευές (αναπάντεχες συναρμογές αντικειμένων που κυρίως βρέθηκαν στο εργαστήριο, παλιών υλικών ζωγραφικής, οργανικών υλικών από την περιοχή), καθώς και από μια εγκατάσταση στον χώρο και δύο επιτόπιες προβολές βίντεο, που παρουσιάζονται από τις 5 Μαΐου έως τις 3 Ιουλίου.
Ο Αμαζόνιος αναπτύσσεται σε πολλούς χώρους εντός και εκτός του εργαστηρίου του Νίκου Κεσσανλή και της Χρύσας Ρωμανού. Καθώς ο επισκέπτης περνά από τον παλιό σκοτεινό θάλαμο («Το Αμπάρι») στο καθαυτό εργαστήριο, και από τις άδειες αποθήκες («Το Δάσος») στην εγκαταλελειμμένη πισίνα («Το Ποτάμι»), συναντά φασματικά έργα του Δημήτρη Τσουμπλέκα –φωτογραφίες και βίντεο, γλυπτά και εγκαταστάσεις, objets trouvés και συνθέσεις – με στοιχεία του ίδιου του χώρου: οργανικά υλικά, κλαδιά, φύλλα, πέτρες από το ρέμα και τον κήπο αλλά και υλικά ζωγραφικής, τελάρα, καβαλέτα, πηχάκια κ.ά.
Στο τέλος της διαδρομής, ο θεατής συναντά μια φωτεινή επιγραφή που κρέμεται ανάμεσα σε δύο δέντρα («Τον Αμαζόνιο»). Το σημείο θέασης ανοίγεται σε αυτό το κοντινό και ανοίκειο τοπίο, είναι μια ρωγμή στον αστικό ιστό. Ο «Αμαζόνιος» είναι ένα ταξίδι στη μνήμη και μια γνωριμία με μια κρυφή όψη της πόλης, ο διάλογος ενός σύγχρονου σημαντικού καλλιτέχνη με τους σπουδαίους προγόνους του, και με έναν τρόπο προγόνους όλων μας, κι ένα θραύσμα από μια πτυχή της Αθήνας που έχει σχεδόν ολοκληρωτικά θυσιαστεί στο βωμό της αστικής ανάπτυξης.
Όπως λέει ο ίδιος ο Δημήτρης Τσουμπλέκας: «Τα τελευταία επτά χρόνια δούλεψα στο ίδιο το εργαστήριο αλλά και στην γύρω περιοχή, στο κτήμα που γνωρίζω από παιδί και στο παρακείμενο ρέμα Πολυδρόσου. Το ίδιο το έργο μου συνδιαλέγεται με την έννοια του καλλιτεχνικού εργαστηρίου ως τόπου παραγωγής ιδεών και πεδίο δοκιμών, με τη φωτογραφική γλώσσα, τη σχέση της με τη γλυπτική και την απεικόνιση, την καλλιτεχνική συγγένεια και την αγωνία της επίδρασης. […] Ασχολείται ακόμη με τη μνήμη, τα τοπία των παιδικών μας χρόνων και τη βίαιη συνήθως μεταμόρφωσή τους.
Ο Αμαζόνιος είναι το παιχνίδι χαρτογράφησης ενός οικείου σε όλους μας τόπου που πια δεν υπάρχει: της παιδικής ηλικίας. […].
Είναι επίσης μια σειρά συναντήσεων: με τον τόπο, τη μνήμη, τη φθορά που επελαύνει αδιατάρακτα, με την οργανική σύνδεση της αποσύνθεσης και της ζωής, με τους πεθαμένους μας και τον διάλογο που δεν σταματάει ποτέ, την επίδραση -πότε συντριπτική, πότε ευεργετική- των προηγουμένων καλλιτεχνών, την επίμονη φύση και τα ζώα που μας συντροφεύουν απαρατήρητα στις παρυφές της σύγχρονης αστικής ζωής.
Ο τίτλος αντηχεί τον εξωτισμό, τη φαντασίωση της περιπέτειας και το όνειρο της αυτονομίας. […] Εμπεριέχει τρόπον τινά και τα ορμητικά νερά και τα στάσιμα. Κυρίως όμως αφορά το ίδιο το μέρος: ”Αμαζόνιο” είχε βαφτίσει ο Κεσσανλής την συγκεκριμένη γωνιά του κτήματος, όπου δίπλα στις φραγκοσυκιές είχε φυτέψει μια πλειάδα εξωτικών φυτών».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΟΥΜΠΛΕΚΑ
Ο Δημήτρης Τσουμπλέκας (Αθήνα, 1967) είναι εικαστικός καλλιτέχνης, που εστιάζει κυρίως στην φωτογραφία. Το έργο του αφορά τη σχέση ιδιωτικού και δημόσιου και πώς το περιβάλλον μας, ατομικό όσο και συλλογικό, διαμορφώνει την προσωπική και την κοινωνική εμπειρία. Το τοπίο, κυριολεκτικά και μεταφορικά, κυριαρχεί στην πρακτική του.
Επιλεγμένες ατομικές εκθέσεις: Τέξας-το πρόβλημα με την δική μας κατάσταση τώρα, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα (2012), Oικογενειακές υποθέσεις, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Θεσσαλονίκη (2008), Die Gans, eine Familiengeschichte, Zagreus project, Bερολίνο (2005), Future Athens, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα, Αθήνα (2004), Ανοιχτή Κουζίνα-(Broken Homes), Treffpunkt Rottebuhlplatz, Στουτγκάρδη (2003).
Παράλληλα με τις ατομικές εκθέσεις του έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές, όπως:
Anatomy of Political Melancoly, Ωδείο Αθηνών (2019), The Decline of Heroes, Antikenmuseum Basel, Ελβετία (2017), Νο Country For Young Men, BOZAR, Βρυξέλλες (2014), Η πρώτη εικόνα, CRAC, Languedoc-Rousillon, Γαλλία (2009), Dynamics of Urban Culture, IX Bienal de la Habana, Κούβα (2006), The Mediterraneans, MACRO, Ρώμη (2004), Self Aboutness, Sala de exposiciones Canal de Isabel II, Μαδρίτη (2004), Time Capsule, Art in General, Νέα Υόρκη (2002), The Faded Ideal, Martin-Gropius Bau, Βερολίνο (2002), κ.α.
Είναι μέλος της κολεκτίβας Depression Era και έχει συνεπιμεληθεί τις εκθέσεις Depression Era στο Μουσείο Μπενάκη το 2014, τη συμμετοχή της ομάδας στην 5η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης, το 2015, και στο Culturescapes Festival στην Bασιλεία, το 2017.
Ο κατάλογος της έκθεσης με κείμενα των Δημήτρη Τσουμπλέκα, Αμάντας Μιχαλοπούλου, Νίκου Λαμνίδη και Κατερίνας Γρέγου θα διατίθεται στο Πωλητήριο του ΕΜΣΤ.
