Ένα από τα κάτοπτρα του νέου μεγάλου διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) χτυπήθηκε και τέθηκε εκτός ευθυγράμμισης από ένα μικροσκοπικό μετέωρο, αλλά το συμβάν δεν αναμένεται να έχει σημαντική αρνητική επίπτωση στις παρατηρήσεις του.
Το κόστους 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων τηλεσκόπιο, το οποίο εκτοξεύθηκε στο τέλος του 2021 και είναι το ισχυρότερο που έχει ποτέ σταλεί στο διάστημα, τέθηκε σε μόνιμη τροχιά τον Ιανουάριο σε απόσταση 1,6 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη και αναμένεται σύντομα να είναι πλήρως λειτουργικό. Μέχρι σήμερα βρίσκεται σε φάση δοκιμών και ελέγχου των επιστημονικών οργάνων του, καθώς προετοιμάζεται για την έναρξη της επίσημης λειτουργίας του και της λήψης των πρώτων έγχρωμων εικόνων του τον Ιούλιο.
Το πέμπτο χτύπημα
Το ηλιακό σύστημα είναι γεμάτο μικρομετεωροειδή που ταξιδεύουν με πολύ μεγάλες ταχύτητες, έχοντας συνήθως μέγεθος κόκκου σκόνης. Συνεπώς ήταν αναμενόμενο ότι το τηλεσκόπιο θα πληγεί και τα επικαλυμμένα με χρυσό 18 επιμέρους κάτοπτρα του, που συναποτελούν ένα μεγαλύτερο, έχουν σχεδιαστεί για να αντέχουν μικρά πλήγματα. Μετά την εκτόξευση του είχε δεχτεί συνολικά τέσσερα μικρότερα χτυπήματα, αν και η μικροσκοπική πέμπτη κατά σειρά διαστημική πέτρα που το χτύπησε αυτή τη φορά και η οποία δεν ανήκε σε κάποια βροχή διαττόντων, ήταν μεγαλύτερη από ό,τι είχε δοκιμαστεί ή προσομοιωθεί στο έδαφος πριν την εκτόξευση του.
Η NASA δήλωσε ότι «μετά τις αρχικές αξιολογήσεις, η ομάδα βρήκε πως το τηλεσκόπιο λειτουργεί ακόμη σε επίπεδο που υπερβαίνει όλες τις απαιτήσεις της αποστολής, παρά μια οριακά ανιχνεύσιμη επίπτωση στα δεδομένα. Η ενδελεχής ανάλυση και οι μετρήσεις συνεχίζονται». Οι μηχανικοί της έχουν αρχίσει μια ευαίσθητη αναπροσαρμογή του τμήματος του κατόπτρου που επλήγη, ώστε να διορθώσουν σε ένα βαθμό τουλάχιστον την παραμόρφωση που προκλήθηκε από την πρόσκρουση.
«Αισθάνεται» τις προσκρούσεις
«Πάντα ξέραμε ότι το Webb θα πρέπει να αντιμετωπίσει το διαστημικό περιβάλλον, το οποίο περιλαμβάνει την υπεριώδη ακτινοβολία και τα φορτισμένα σωματίδια από τον Ήλιο, κοσμικές ακτίνες από εξωτικές πηγές του γαλαξία και περιοδικά πλήγματα από μικρομετεωροειδή μέσα στο ηλιακό μας σύστημα. Σχεδιάσαμε και φτιάξαμε το Webb με δυνατότητες – οπτικές, θερμικές, ηλεκτρικές, μηχανικές – που να διασφαλίζουν ότι θα μπορεί να επιτελέσει τη φιλόδοξη επιστημονική αποστολή του ακόμη και μετά από πολλά χρόνια στο διάστημα», δήλωσε ο Πολ Γκάιτνερ, τεχνικός διευθυντής του Κέντρου Διαστημικού Πτήσεων Goddard της NASA στο Μέριλαντ.
Μεταξύ άλλων, η ικανότητα του τηλεσκοπίου να «αισθάνεται» τις προσκρούσεις και να αναπροσαρμόζει τη θέση των κατόπτρων του, επιτρέπει τη μερική έστω διόρθωση των συνεπειών.
