Δυσκολότερο το άριστα, ευκολότερη η βάση. Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την επεξεργασία των βαθμολογιών των φετινών υποψηφίων των ημερήσιων Γενικών Λυκείων (η μεγαλύτερη κατηγορία υποψηφίων) στις Πανελλαδικές Εξετάσεις για μια θέση στα ΑΕΙ. Η πτώση, λοιπόν, θα είναι γενική στις περιζήτητες σχολές, όχι όμως και στις χαμηλόβαθμες. Ο κατώτερος βαθμός που θα εξασφαλίσει σε κάποιον υποψήφιο ένα εισιτήριο για τα ΑΕΙ θα είναι 8,37, από 8,27 πέρυσι.
Ειδικότερα, στις εξετάσεις μετείχαν 87.150 υποψήφιοι, εκ των οποίων οι 72.012 Γενικών Λυκείων και οι 15.138 Επαγγελματικών Λυκείων. Για όλες τις κατηγορίες υποψηφίων για το ακαδημαϊκό έτος 2022-23 διατίθενται 68.394 θέσεις στα ΑΕΙ. Σε αυτές τις θέσεις θα προστεθούν οι περίπου 2.000 στις παραγωγικές σχολές (Στρατού, Αστυνομίας, Πυροσβεστικής, Λιμενικού, Εμπορικού Ναυτικού). Ωστόσο, εκτιμάται ότι λόγω της ΕΒΕ θα καλυφθούν λίγο περισσότερες από τις 60.000 θέσεις. Από την επεξεργασία των στατιστικών των βαθμολογικών επιδόσεων από τον μαθηματικό-αναλυτή Στράτο Στρατηγάκη προκύπτουν τα ακόλουθα ανά επιστημονικό πεδίο:
• 1ο πεδίο (ανθρωπιστικές και κοινωνικών επιστημών): Ο μέσος όρος των επιδόσεων των 18.276 υποψηφίων του πεδίου είναι 11,31, λίγο αυξημένος με το 11,17 του 2021. Αυτό θα ανεβάσει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής του πεδίου στο 9,05 από 8,94. Εχουμε λιγότερους αριστούχους (δηλαδή με βαθμό πάνω από 18) στη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, τα Αρχαία Ελληνικά και στο τέταρτο μάθημα τα Λατινικά, που αντικατέστησαν την Κοινωνιολογία. Να σημειωθεί ότι πέρυσι οι υποψήφιοι εξετάστηκαν στην Κοινωνιολογία και όχι στα Λατινικά και η φετινή μεγάλη μείωση στο ποσοστό των αριστούχων αποδίδεται στον υψηλότερο βαθμό δυσκολίας της εξεταστέας ύλης των Λατινικών. Από 27,55% των υποψηφίων που αρίστευσαν στην Κοινωνιολογία, στα Λατινικά έχουμε μόλις 17,96%. Αυτό σημαίνει ότι αναμένουμε πτώση στις υψηλόβαθμες σχολές του πεδίου, όπως οι νομικές και τα τμήματα ψυχολογίας. Στην άλλη άκρη του βαθμολογικού πίνακα βλέπουμε ότι έχουμε λιγότερους υποψηφίους κάτω από τη βάση σε όλα τα μαθήματα, εκτός από τα Λατινικά, που είναι μεν περισσότεροι αλλά η διαφορά είναι μικρή σε σχέση με το 2021· 43,91% κάτω από τη βάση στην Κοινωνιολογία πέρυσι και 45,13% στα Λατινικά φέτος. Αυτό θα σήμαινε ότι περιμένουμε ανοδική τάση των βάσεων στις χαμηλόβαθμες σχολές. Δύο παράγοντες, όμως, αναμένεται να ανατρέψουν το αποτέλεσμα: ο αριθμός των υποψηφίων του πεδίου είναι φέτος μικρότερος από κάθε άλλη χρονιά. Μόλις 18.256 υποψήφιοι από 22.594 πέρυσι. Πρόκειται για μείωση 19,19%, που θα οδηγήσει σε πτώση τις βάσεις και των χαμηλόβαθμων σχολών.
Ο άλλος παράγοντας είναι ότι πέρυσι το βασικό μάθημα του πεδίου ήταν τα Αρχαία Ελληνικά, που είχαν συντελεστή 33% σε όλες τις σχολές του πεδίου, κάτι που φέτος δεν συμβαίνει. Αυτό σημαίνει ότι οι υποψήφιοι με τις ίδιες βαθμολογίες θα έχουν φέτος περισσότερες μονάδες από όσες θα έβγαζαν με τον περυσινό τρόπο υπολογισμού των μονάδων.
• 2ο πεδίο (θετικών επιστημών): Ο μέσος όρος των 14.200 υποψηφίων του πεδίου μειώθηκε (11,84 από 11,98 πέρυσι) και η ΕΒΕ θα φθάσει στο 9,47 από 9,58. Και σε αυτό το πεδίο σημειώθηκε μείωση του ποσοστού των αριστούχων και συγκεκριμένα στη Γλώσσα, στη Φυσική και τα Μαθηματικά, ενώ μικρή αύξηση είχαμε στη Χημεία. Συνεπώς αναμένεται μείωση των βάσεων στις υψηλόβαθμες σχολές, όπως για παράδειγμα των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών.
Ο κατώτερος βαθμός που θα εξασφαλίσει το εισιτήριο θα είναι 8,37, από 8,27 πέρυσι.
Από την άλλη, έχουμε λιγότερους υποψηφίους με βαθμολογίες μικρότερες του 10 στη Γλώσσα και τη Χημεία, αλλά περισσότερους υποψηφίους με χαμηλή βαθμολογία στη Φυσική και τα Μαθηματικά. Ο μέσος όρος του πεδίου είναι χαμηλότερος από πέρυσι, 11,84 έναντι 11,98. Παράλληλα, δεν έχουμε αξιοσημείωτη μείωση του αριθμού των υποψηφίων σ’ αυτό το πεδίο· περίπου 400 υποψήφιοι λιγότεροι από πέρυσι. Ετσι εκτιμάται ότι στις χαμηλόβαθμες σχολές οι βάσεις θα κινηθούν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι.
• 3ο πεδίο (επιστημών υγείας): Ελαφρώς χαμηλότερος είναι ο μέσος όρος των επιδόσεων των 13.676 υποψηφίων, στο 12,03 από 12,12. Αυτό θα ρίξει την ΕΒΕ στο 9,62 από 9,7. Υπάρχει μείωση των αριστούχων στη Φυσική, στη Βιολογία και τη Γλώσσα, ενώ μόνο στη Χημεία αυξήθηκαν οι αριστούχοι. Αυτό οδηγεί σε μείωση των βάσεων των περιζήτητων ιατρικών σχολών.
Στις χαμηλές βαθμολογίες έχουμε πολύ περισσότερους υποψηφίους με βαθμολογία κάτω από 10 στη Φυσική. Επίσης, στη Βιολογία έχουμε πολύ μεγάλη μείωση στο ποσοστό των βαθμών, που είναι κάτω από το 10 · 30,74% φέτος έναντι 47,43% πέρυσι. Αύξηση των γραπτών κάτω από τη βάση έχουμε μόνο στη Χημεία, από 31,56% σε 38,34%. Εχουμε 1.000 επιπλέον υποψηφίους φέτος. Από 12.692 πέρυσι σε 13.680 φέτος. Αυτό σημαίνει ότι περιμένουμε άνοδο των βάσεων στις χαμηλόβαθμες σχολές του πεδίου.
• 4ο πεδίο (οικονομίας – πληροφορικής): Ο μέσος όρος των επιδόσεων των 25.116 υποψηφίων του πεδίου αυξήθηκε από 10,34 σε 10,46 και άρα θα βελτιωθεί η ΕΒΕ από 8,27 σε 8,37. Στο πεδίο έχουμε μείωση του αριθμού των αριστούχων και στα τέσσερα εξεταζόμενα μαθήματα. Αυτό οδηγεί σε μείωση των βάσεων στις υψηλόβαθμες σχολές.
Αντίθετα, έχουμε σημαντική μείωση του αριθμού των γραπτών με βαθμό μικρότερο του 10 στη Γλώσσα και μικρή στην Πληροφορική. Αύξηση του αριθμού των γραπτών με βαθμό κάτω από 10 έχουμε στην Οικονομία και τα Μαθηματικά, αλλά δεν είναι μεγάλη (μικρότερη του 1%). Αυτό οδηγεί στην εκτίμηση πως θα υπάρξει αύξηση των βάσεων στις χαμηλόβαθμες σχολές. Επιπλέον έχουμε περίπου 1.000 υποψηφίους περισσότερους από πέρυσι, γεγονός που θα λειτουργήσει υπέρ της ανόδου των βάσεων, καθώς και αλλαγή των συντελεστών βαρύτητας των εξεταζόμενων μαθημάτων. Πέρυσι τα Μαθηματικά είχαν συντελεστή βαρύτητας 33%. Η μεγάλη αποτυχία στα Μαθηματικά σ’ αυτό το πεδίο έκανε τους υποψηφίους να συγκεντρώνουν λιγότερα μόρια. Χαρακτηριστικά στο Τμήμα Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων Κοζάνης η βάση ήταν 7.140 μόρια όταν ο μέσος όρος στα 4 μαθήματα αυτού του υποψηφίου ήταν μεγαλύτερος ή ίσος του 8,27. Φέτος, με τα Μαθηματικά να μην έχουν τόσο μεγάλο συντελεστή βαρύτητας, αναμένεται οι υποψήφιοι να συγκεντρώνουν περισσότερα μόρια από όσα θα συγκέντρωναν με την ίδια βαθμολογία πέρυσι. Ο παράγοντας αυτός θα συντελέσει στην άνοδο των βάσεων στις χαμηλόβαθμες σχολές.
«Ξεχάστε το πέρυσι»
«Οι υποψήφιοι δεν πρέπει να συγκρίνουν τις περυσινές βάσεις των σχολών με τις μονάδες που συγκέντρωσαν για να κατατάξουν τις σχολές στο μηχανογραφικό τους δελτίο» τονίζει στην «Κ» ο μαθηματικός-αναλυτής Στράτος Στρατηγάκης. Και αυτό διότι η μεγάλη διαφορά των εξετάσεων του 2022 από του 2021 είναι ότι οι μονάδες που συγκεντρώνουν φέτος οι υποψήφιοι υπολογίζονται με εντελώς διαφορετικό τρόπο: κάθε τμήμα επέλεξε έναν συντελεστή βαρύτητας για κάθε μάθημα. Αυτό έχει ως συνέπεια οι υποψήφιοι να έχουν διαφορετικά μόρια σε κάθε τμήμα. Αυτή η αλλαγή κάνει μη συγκρίσιμα τα φετινά μόρια με τις περυσινές βάσεις.
Από την άλλη, η πανσπερμία των επιδόσεων για κάθε υποψήφιο κάνει ιδιαίτερα δύσκολη την ανίχνευση, όχι της τάσης των βάσεων εισαγωγής αλλά των επιπέδων τους. Αυτό, όπως ανέφερε στην «Κ» στέλεχος του υπουργείου Παιδείας, θα γίνει ευκολότερο όταν ανακοινωθεί η κλιμάκωση των βαθμών πρόσβασης των υποψηφίων.
