Η ελληνική τηλεπικοινωνιακή αγορά χαρακτηρίζεται από μία μεγάλη αντίφαση: τη διαφορά μεταξύ κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. Τα ακόλουθα νούμερα είναι αποκαλυπτικά:
Σύμφωνα με τον ανεξάρτητο φορέα μετρήσεων Speedext Global Index της Ookla, η Ελλάδα κατέλαβε τον Μάιο την 22η θέση παγκοσμίως στη μέση ταχύτητα σύνδεσης στο Internet μέσω κινητής τηλεφωνίας, ξεπερνώντας χώρες όπως ο Καναδάς, η Γαλλία και οι ΗΠΑ.
Αντίθετα, σύμφωνα με τον ίδιο φορέα, η Ελλάδα κατέλαβε την 89η θέση παγκοσμίως στη μέση ταχύτητα σύνδεσης στο Ιnternet μέσω σταθερής τηλεφωνίας, με χώρες όπως η Αλβανία, η Αίγυπτος και το Νεπάλ να βρίσκονται σε υψηλότερες θέσεις.
Μάλιστα, στον δείκτη DESI (Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας), που δημοσίευσε η Ε.Ε. στα τέλη του 2021, η Ελλάδα κατέλαβε την 25η θέση στο σύνολο των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ρουμανία και Βουλγαρία ακολουθούσαν).
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα δείχνει να καλύπτει το “χαμένο έδαφος”, ιδίως στη σταθερή τηλεφωνία. Οι τρεις πάροχοι κινητής τηλεφωνίας, Cosmote, Vodafone και Wind, ενισχύουν περαιτέρω τις επενδύσεις τους στο 5G, ενώ και στη σταθερή τηλεφωνία οι ανωτέρω εταιρείες και όχι μόνο έχουν εξαγγείλει ένα αρκετά μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα για τη μετάβαση της Ελλάδας από το δίκτυο χαλκού στο δίκτυο οπτικής ίνας (FttH).
Οι επενδύσεις στα δίκτυα 5G
Με μέση επίδοση 61,78 Mbps στο Download, 13,83 Mbps στο Upload και 21 ms καθυστέρηση (latency), η Ελλάδα διαθέτει ικανοποιητική ποιότητα στις ευρυζωνικές συνδέσεις μέσω των δικτύων κινητής, ξεπερνώντας χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία, ενώ το δίκτυό της συγκαταλέγεται μεταξύ των 10 καλύτερων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όπως έχει επισημάνει και στο παρελθόν η Ένωση Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ), οι ταχύτητες αυτές βελτιώνονται, ανά διαστήματα, με την επέκταση της κάλυψης των δικτύων 5G και την προετοιμασία που γίνεται για την υποδοχή της τουριστικής κίνησης.
Ανά φορέα, η Cosmote έχει εξαγγείλει ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς θα αυξήσει την πανελλαδική πληθυσμιακή κάλυψη του 5G στο 80% και σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη σχεδόν στο 100%. Αντίστοιχα, η Vodafone επιδιώκει να επεκτείνει την πληθυσμιακή κάλυψη του 5G στο 44%, με στόχο το 90% το 2025.
Οι επενδύσεις στα δίκτυα οπτικών ινών
Αντίστοιχα, με μέση επίδοση 38,53 Mbps στο Download, 5,19 Mbps στο Upload και 13 ms καθυστέρηση (latency), η Ελλάδα δεν διαθέτει ικανοποιητική ποιότητα στις ευρυζωνικές συνδέσεις μέσω των δικτύων σταθερής τηλεφωνίας, με χώρες όπως η Ουρουγουάη, η Κολομβία και το Περού να την ξεπερνούν.
Ωστόσο, από φέτος, η Ελλάδα δείχνει να καλύπτει “έδαφος”, καθώς διατίθενται όλο και περισσότερο συνδέσεις νέας γενιάς που αξιοποιούν εν μέρει οπτικές ίνες ή αποκλειστικά οπτικές ίνες.
Πλέον, η τάση είναι εμφανής: “Ακύρωση” των δικτύων χαλκού και μετάβαση στα δίκτυα οπτικών ινών, αν και η μετάβαση αυτή θα κρατήσει αρκετά χρόνια.
Συνολικά, στην Ελλάδα έχει εξαγγελθεί ένα σημαντικό πρόγραμμα εγκατάστασης οπτικής ίνας και έως το 2027 εκτιμάται ότι οπτική ίνα θα βρίσκεται σε 4,8 εκατ. γραμμές σταθερής τηλεφωνίας.
Οι 3 εκατ. γραμμές θα καλυφθούν από τον ΟΤΕ, μέσα από το επενδυτικό πρόγραμμα των 3 δισ. ευρώ, πάνω από 1 εκατ. γραμμές από Vodafone (η Vodafone έχει εξαγγείλει 800.000 γραμμές έως το 2025) και Wind και περίπου 800.000 από το πρόγραμμα ΣΔΙΤ Ultra Fast Broadband, με το έργο να έχει ανατεθεί στον ΟΤΕ (3 περιοχές) και στην Grid Telekom, θυγατρική του ΑΔΜΗΕ (4 περιοχές).
Επίσης, στο “παιχνίδι” μπήκε και η ΔΕΗ, η οποία έχει ανακοινώσει ότι στοχεύει στην εγκατάσταση εναέριων οπτικών ινών σε 3 εκατ. νοικοκυριά σε σχεδόν 5 χρόνια.
Οι ενέργειες της ΕΕΤΤ για την επίσπευση των επενδύσεων σε νέα δίκτυα
Σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, εξαιτίας του γεγονότος ότι η Ελλάδα παραμένει στις τελευταίες θέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά τόσο την κάλυψη των δικτύων υπερυψηλών ταχυτήτων όσο και τη διείσδυση των σχετικών υπηρεσιών σε επίπεδο λιανικής, και προκειμένου να δώσει κίνητρα και να ωθήσει τους παρόχους να αναπτύξουν υποδομές FTTH, πρότεινε τα ακόλουθα:
Α. Άρση της υποχρέωσης κοστοστρέφειας για τα προϊόντα/υπηρεσίες οπτικών ινών μέχρι τον τελικό συνδρομητή.
Β. Άρση της υποχρέωσης ελέγχου συμπίεσης περιθωρίου για τα προϊόντα/υπηρεσίες οπτικών ινών μέχρι τον τελικό συνδρομητή.
Όπως αναφέρει η ανεξάρτητη Αρχή, η ως άνω ελάφρυνση των ρυθμιστικών υποχρεώσεων που αφορούν αποκλειστικά τα δίκτυα νέας γενιάς, στα οποία η οπτική ίνα τερματίζει εντός της οικίας του συνδρομητή, θα εφαρμόζονται σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ανάλυσης ή μέχρι η διείσδυση των υπηρεσιών οπτικών ινών μέχρι τον τελικό συνδρομητή να φτάσει το 30% των ευρυζωνικών συνδέσεων.
Τα μερίδια αγοράς
Ο ΟΤΕ, έως και τα τέλη του 2021, κατείχε πολύ υψηλά μερίδια αγοράς στη χονδρική αγορά τοπικής πρόσβασης, σύμφωνα με σχετική έκθεση της ΕΕΤΤ. Η έλλειψη εναλλακτικών υποδομών (όπως οι υποδομές καλωδιακών δικτύων), καθώς επίσης και η πολύ μικρή ανάπτυξη υποδομών οι οποίες βασίζονται πλήρως σε τεχνολογίες οπτικών ινών καθιστούν το δίκτυο χαλκού του ΟΤΕ ως το μοναδικό δίκτυο πρόσβασης πλήρους γεωγραφικής κάλυψης.
Όπως υπογραμμίζεται από την ΕΕΤΤ σε σχετική έκθεση δημόσιας διαβούλευσης, τα τελευταία χρόνια δύο εναλλακτικοί πάροχοι (Vodafone και Wind) έχουν αναλάβει να εγκαταστήσουν τεχνολογία VDSL Vectoring στις γεωγραφικές περιοχές που προσδιορίζονται από τα όρια εξυπηρέτησης των εξωτερικών καμπινών που τους έχουν ανατεθεί, χρησιμοποιώντας εν μέρει το χάλκινο δίκτυο πρόσβασης του ΟΤΕ (από την εξωτερική καμπίνα έως τον τελικό χρήστη).
Όπως επισημαίνει η Αρχή, είναι φανερό ότι η διείσδυση νέων εναλλακτικών υποδομών (π.χ. οπτικών ινών για υπηρεσίες FttH) βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, ενώ στη χονδρική παροχή το μερίδιο του ΟΤΕ είναι 93%.
