Νοέμβριος για την ελληνική «φυλή» του σινεμά σημαίνει Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Για δέκα ημέρες ο κινηματογράφος του κόσμου συναντά την πρόσφατη εγχώρια παραγωγή, σε ένα πάντρεμα που ακόμη και στις πιο φτωχές στιγμές του παρουσιάζει ενδιαφέρον και ευχάριστες εκπλήξεις. Πόσο μάλλον αυτή τη χρονιά, που το 63ο Φεστιβάλ (3-13/11) μοιάζει να γέρνει προς τις σίγουρες αξίες, δίχως πάντως να παραλείπει και τις νέες φωνές, με ένα δυνατό πρόγραμμα εντός και εκτός συναγωνισμού που υπόσχεται συγκινήσεις.
Μια και μιλάμε για παραδοσιακές αξίες, δεν υπάρχει πιο αντιπροσωπευτικό… δείγμα από τον Στίβεν Σπίλμπεργκ, του οποίου το πολυαναμενόμενο «Fabelmans» θα ανοίξει την αυλαία στις 3 Νοεμβρίου. Και η δική μας γειτονιά έχει, βέβαια, τους δικούς της σταρ δημιουργούς. Τέτοιος είναι ο Φατίχ Ακίν, ο οποίος θα βρεθεί αυτοπροσώπως στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει την καινούργια του ταινία. Στη «Ληστεία του Ρήνου», ο τουρκικής καταγωγής Γερμανός σκηνοθέτης καταπιάνεται για πρώτη φορά με την καθαρή βιογραφία, αφηγούμενος την ιστορία του διάσημου στη Γερμανία ράπερ Xatar. Από την κόλαση μιας ιρακινής φυλακής στα γκέτο της μετανάστευσης και από εκεί στην εγκληματικότητα και τελικά στη μουσική καριέρα, η συναρπαστική ιστορία αυτού του ιδιαίτερου ήρωα σίγουρα αποτέλεσε πρόκληση για τη δημιουργική φαντασία του Ακίν. Η συνέχεια επί της οθόνης.
Εκεί, στη μεγάλη οθόνη του Ολύμπιον δηλαδή, θα βρεθεί το πιο πρόσφατο φιλμ δύο ακόμη βετεράνων. Οι αδελφοί Νταρντέν, πιστοί στο κοινωνικά ενήμερο σινεμά τους, μας στέλνουν το «Τόρι και Λοκίτα», την ιστορία δύο βασανισμένων νεαρών παιδιών από την Αφρική, δύο «ασυνόδευτων αλλοδαπών ανηλίκων», όπως με λογιστική ψυχρότητα ο δυτικός κόσμος τα κατατάσσει, τα οποία βρίσκονται αντιμέτωπα με τη σκληρή, πολύ συχνά αφιλόξενη πραγματικότητα της μετανάστευσης. Από την κοινωνική άβυσσο στην προσωπική και στις «Νυχτερινές συνομιλίες» του Στιβ Μπουσέμι, ένα φιλμ με την Τέσα Τόμσον στον ρόλο μιας εθελόντριας γραμμής βοήθειας, η οποία περνάει ατελείωτες νύχτες ακούγοντας τις σκέψεις και τα συναισθήματα μοναχικών, μελαγχολικών και απελπισμένων ανθρώπων, πάνω στην κορύφωση της πανδημικής απομόνωσης.
Στο 63ο ΦΚΘ θα προβληθούν η «Φάλαινα» του Αρονόφσκι και ταινίες των αδελφών Νταρντέν, Μπουσέμι, Σέρα και Βαν Γκρόνινγκεν.
Η μοναξιά αλλά και η εξιλέωση είναι το θέμα της «Φάλαινας», της νέας ταινίας του Ντάρεν Αρονόφσκι, μιας από τις καλύτερες που είδαμε στο τελευταίο Φεστιβάλ Βενετίας και που επίσης πρόκειται να κάνει την πανελλήνια πρώτη της στη Θεσσαλονίκη. Ο Μπρένταν Φρέιζερ είναι απλά συγκινητικός στον ρόλο ενός παθολογικά παχύσαρκου καθηγητή αγγλικής λογοτεχνίας, ο οποίος ζει απομονωμένος, έχοντας μοναδική επιθυμία να προσεγγίσει ξανά την αποξενωμένη κόρη του. Ο Αρονόφσκι σκηνοθετεί με μινιμαλισμό και μαεστρία ένα βαθιά ανθρώπινο φιλμ, που δύσκολα θα αφήσει αδάκρυτους τους θεατές του Ολύμπιον.
Ως γνωστόν, βέβαια, κάθε φεστιβάλ έχει και τους αγαπημένους του. Ενας τέτοιος για το ΦΚΘ είναι ο αιρετικός Αλμπερτ Σέρα, ο οποίος αυτή τη φορά δίνει το «παρών» με κάτι αρκετά διαφορετικό από όσα μας έχει συνηθίσει. Η «Ειρηνοποίηση» ασχολείται με την ιστορία των γαλλικών πυρηνικών δοκιμών στην Ταϊτή της Γαλλικής Πολυνησίας και οπτικά τουλάχιστον μοιάζει εκθαμβωτική· στις Κάννες δε, όπου έκανε πρεμιέρα, απέσπασε ενθουσιώδεις κριτικές. Επίσης από τη φετινή Κρουαζέτ και μάλιστα με βραβείο στις αποσκευές, μας έρχονται «Τα οκτώ βουνά» των Φέλιξ βαν Γκρόνινγκεν και Σάρλοτ Βαντερμίς, μια ιστορία αληθινής φιλίας, καθώς δυο παιδιά γίνονται άνδρες, προσπαθώντας να σβήσουν τα ίχνη των πατεράδων τους.
Λόγος, τέλος, πρέπει να γίνει και για το πολυεπίπεδο αφιέρωμα του Φεστιβάλ στον Θόδωρο Αγγελόπουλο, δέκα χρόνια μετά τον θάνατο του κορυφαίου Ελληνα κινηματογραφιστή. Με το μότο «Αγγελόπουλος για πάντα» και την «Αναπαράσταση» ως πυρήνα, οι διοργανωτές επιδιώκουν να μας φέρουν λίγο πιο κοντά στη βαθύτερη έννοια του συγκεκριμένου έργου, αλλά και του σύμπαντος του δημιουργού του συνολικά: η αναπαράσταση δεν είναι παρά η ανθρώπινη ερμηνεία της πραγματικότητας, η δύναμη δηλαδή που συνθέτει τον κόσμο γύρω μας.
Εκτός φυσικά από την ίδια την ταινία, τις μέρες του φεστιβάλ θα προβληθεί ακόμη ένα ντοκιμαντέρ-συζήτηση ανάμεσα στον Θόδωρο Αγγελόπουλο και στον Νίκο Παναγιωτόπουλο, ενώ δύο μεγάλες εκθέσεις, μια εικαστική και μια φωτογραφική, αποτελούν γέφυρα ανάμεσα στο ντεμπούτο του σπουδαίου σκηνοθέτη (δηλαδή την «Αναπαράσταση») και του κύκνειου άσματος («Η άλλη θάλασσα») στα γυρίσματα του οποίου εκείνος έχασε και τη ζωή του.
kathimerini.gr
