Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Ρόμπερτ Μενέντεζ δήλωσε ότι θα συνεχίσει να εμποδίζει την πώληση πολεμικών αεροσκαφών στην Τουρκία, εκτός εάν η Άγκυρα σταματήσει να απειλεί τους περιφερειακούς συμμάχους των ΗΠΑ και βελτιώσει τις επιδόσεις της σε ό,τι αφορά τον σεβασμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε δήλωσή του, σύμφωνα με το Politico, ανέφερε ότι «αντιτίθεμαι σθεναρά στην προτεινόμενη από την κυβέρνηση Μπάιντεν πώληση νέων αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία». Κατηγόρησε, δε, τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι συνεχίζει να «υπονομεύει το διεθνές δίκαιο, να αγνοεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους δημοκρατικούς κανόνες και να επιδεικνύει ανησυχητική και αποσταθεροποιητική συμπεριφορά, τόσο στην Τουρκία όσο και ενάντια σε γειτονικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ».
«Μέχρι ο Ερντογάν να σταματήσει τις απειλές, να βελτιώσει τις επιδόσεις του στα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό – συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης – και να αρχίσει να ενεργεί όπως θα έπρεπε να κάνει ένας έμπιστος σύμμαχος, δεν θα εγκρίνω αυτή την πώληση», συνέχισε ο κ. Μενέντεζ, σημειώνοντας ότι υποστηρίζει την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα.
Κυβέρνηση Μπάιντεν: F-35 στην Ελλάδα και F-16 στην Τουρκία
Υπενθυμίζεται ότι η αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ετοιμάζεται να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου για την πώληση εκσυγχρονισμένων F-16 στην Τουρκία, ύψους 20 δισ. δολαρίων, μαζί με την ξεχωριστή πώληση 40 F-35 στη χώρα μας σε μία από τις μεγαλύτερες πωλήσεις αμερικανικών εξοπλισμών τα τελευταία χρόνια. Αυτό αναφέρει σε χθεσινό δημοσίευμά της η Wall Street Journal (WSJ), η οποία αποδίδει τη σπουδή της Ουάσιγκτον στην αμερικανική προσπάθεια να αρθούν τα τουρκικά εμπόδια στην ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Η πώληση στην Τουρκία, την οποία οι ΗΠΑ εξετάζουν εδώ και ένα χρόνο, είναι μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν. Περιλαμβάνει 40 νέα αεροσκάφη για τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου στόλου των 79 F-16, σύμφωνα με αξιωματούχους που γνωρίζουν τις προτάσεις.
Η ενημέρωση του Κογκρέσου αναμένεται να συμπέσει με την επίσκεψη του Μεβλούτ Τσαβούσογλου την επόμενη εβδομάδα στις ΗΠΑ. Η πώληση περιλαμβάνει επίσης 900 πυραύλους αέρος-αέρος και 800 βόμβες. Η έγκριση του Κογκρέσου συναρτάται από την τουρκική συναίνεση στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Η ξεχωριστή πώληση στην Ελλάδα, κατόπιν αιτήματος της ελληνικής κυβέρνησης τον περυσινό Ιούνιο, περιλαμβάνει «τουλάχιστον 30» F-35, που είναι το πλέον προηγμένο μαχητικό των ΗΠΑ. Αν και οι αξιωματούχοι έκαναν λόγο για τυχαία σύμπτωση, είναι βέβαιο ότι θα καμφθούν πιθανές αντιδράσεις της Αθήνας για τα F-16 στην Τουρκία εάν ικανοποιηθεί και το δικό της αίτημα, επισημαίνει η WSJ και τονίζει ότι το Κογκρέσο ουδέποτε έχει μπλοκάρει πωλήσεις όπλων σε ξένη χώρα, που έχει αιτηθεί ο Λευκός Οίκος.
Υπενθυμίζεται πως από την ελληνική πλευρά έχουν γίνει ήδη οι πρώτες κινήσεις για την προμήθεια των πρώτων 20 F-35 με προαίρεση αγοράς ακόμη 20. Ηδη στις ΗΠΑ προετοιμάζεται η απάντηση στην ελληνική επιστολή αιτήματος (Letter of Request) για επιστολή προσφοράς και αποδοχής (Letter of Offer and Acceptance), μάλιστα σε χρονοδιάγραμμα πολύ συντομότερο του αναμενομένου.
Από την Ουάσιγκτον εξαρχής υφίστατο η πρόθεση για απάντηση της επιστολής πριν από τις εκλογές στην Ελλάδα, ώστε το πρόγραμμα των F-35 να μην πέσει θύμα πολιτικών αντεγκλήσεων. Με την απαντητική επιστολή θα δρομολογηθούν άμεσα οι τεχνικές διαπραγματεύσεις και –με βάση τουλάχιστον το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα– το πρώτο ελληνικό F-35 θα προσγειωθεί στον Αραξο, στην Ανδραβίδα, στη Λάρισα ή στη Σούδα (οι συζητήσεις για τη βάση συνεχίζονται) στα τέλη της περιόδου 2027-2028, οπότε αναμένεται να έχουν παραδοθεί στην Τουρκία και τα πρώτα αναβαθμισμένα F-16.
