Â
Â
Â
Όταν δÎχεσαι τον Ïόλο να οÏίζεις τις Ï„Ïχες άλλων ανθÏώπων, τότε ως αντίτιμο θα πληÏώσεις το γεγονός ότι δε θα φÏγεις «ήσυχα». Η κÏιτική του Î›Î±Î¿Ï Î¸Î± σε ακολουθεί. Οι θÏόνοι Îχουν και κόστος, δεν είναι όλα δικά τους. Σεβόμαστε τον νεκÏÏŒ, δεν τιμοÏμε το πολιτικό Ï€Ïόσωπο. Ο σεβασμός στον θάνατο και η πολιτική Ï€Ïάξη με τιμÎÏ‚ αÏχηγοÏÏ‚ κÏάτους είναι δÏο διαφοÏετικά Ï€Ïάγματα.
Â
Άλλο Ï€Ïάγμα, σβήνω την ιστοÏία και άλλο δικαιώνω την ιστοÏία.
Â
Οι θÎση μου για τη μοναÏχία είναι αμείλικτη: Επαγγελματίες τεμπÎληδες.
Â
ΧασομÎÏηδες με το άλλοθι ανωτÎÏας ποιότητας αίματος. Απολαμβάνουν εξουσία κληÏονομικώ δικαίω και ελÎω ΘεοÏ. Τους υπηÏετοÏμε, διότι απλώς… γεννήθηκαν! Για τίποτα δε μοχθοÏν στην ζωή τους, δεν Îχουν λόγο να αγωνιοÏν. Τα παιδιά τους δεν παίζουν με τα δικά μας. Δεν Ï„ÏÎχουν μÎσα στην νÏχτα να βÏουν εφημεÏεÏον, δεν πεÏιμÎνουν στην ουÏά, δε στÎλνουν χιλιάδες βιογÏαφικά για να βÏουν τελικά μια δουλειά κακοπληÏωμÎνη. Μια κάστα που ζει σε bubble, Îξω και Ï€ÎÏα από τον Λαό, μια κουστωδία Ï€Ïιγκιπαίων και ακαμάτηδων, αποστειÏωμÎνη από το πόπολο για να μποÏεί να το «πÏοστατεÏει», αφ’ÏÏˆÎ·Î»Î¿Ï ÎºÎ±Ï„Î¬ παÏαχώÏηση στοÏγικής μεγαλοθυμίας.
Â
Η συζήτηση πεÏί δημοσίας δαπάνης επιβεβαιώνει μόνο ότι τελικά δεν ξÎÏουμε τί μας γίνεται. Για Îνα «όχι» τον συντηÏοÏσε ο Λαός στη θÎση του κι όταν ήÏθε η ÏŽÏα να το πει, δεν το είπε! Θα ήταν μια δικαίωση για το ΣτÎμμα που δεν τη δικαιοÏται. Ένα ΣτÎμμα που ήταν ξÎνο εμφÏτευμα ενάντια στη φÏση και την ιστοÏία Î±Ï…Ï„Î¿Ï Ï„Î¿Ï… ΛαοÏ.
Â
Του καταλογίζεται μεν αποτυχία, αλλά για τους λάθους λόγους.
Â
Δεν απÎτυχε επειδή ήταν «νÎος και άπειÏος» (sic). Αυτή η συμφυής αποτυχία Îχει την πολιτική και ιδεολογική της τεκμηÏίωση. Ήταν μια συγκεκÏιμÎνη πολιτική στÏατηγική να θÎλει να παÏεμβαίνει στα πολιτικά Ï€Ïάγματα παÏακάμπτοντας το γÏάμμα των θεσμών.
Â
Το σωστό εÏώτημα δηλαδή δεν είναι ότι στάθηκε άπειÏος και ανίκανος να διαχειÏιστεί τις μεγάλες κÏίσης της εποχής του, αλλά ότι το παλάτι ήταν ουσιαστικά και η αιτία πίσω από αυτÎÏ‚.
Â
Ήταν όμως κι Îνας ιδεολογικός αγώνας ξεκαθαÏίσματος του Î¹Î´Î¹Î¿ÎºÏ„Î·ÏƒÎ¹Î±ÎºÎ¿Ï Î¶Î·Ï„Î®Î¼Î±Ï„Î¿Ï‚. Ήταν δηλαδή η αγωνιώδης και ανταγωνιστική Ï€Ïοσπάθεια επιβεβαίωσης της ιδιοκτησιακής αντίληψης του ÎµÎ»Î»Î·Î½Î¹ÎºÎ¿Ï ÎºÏάτους.
Â
Το κÏάτος είναι το ΣτÎμμα, είναι ο θεσμός πάνω από τους θεσμοÏÏ‚. Ο Λαός βÏίσκεται στην υπηÏεσία του ΣτÎμματος κι όχι αντίστÏοφα. Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από αυτό, υπάÏχουν για αυτό και ασκοÏνται Ï…Ï€ÎÏ Î±Ï…Ï„Î¿Ï.
Â
Οι αποφάσεις του ΣτÎμματος είναι αδιαμφισβήτητες και αδιαπÏαγμάτευτες, όσο αδιαμφισβήτητο και αδιαπÏαγμάτευτο είναι το θÎλημα του ΘεοÏ, όντας «ελÎω ΘεοÏ» μονάÏχες! Κανείς δεν είναι πάνω από τον Θεό, οÏτε φυσικά ο Λαός. Κανείς δεν Îχει το δικαίωμα να αμφισβητεί τον «απεσταλμÎνο» Του. Ήταν θεία ÏβÏις η αμφισβήτηση του ΣτÎμματος.
Â
Για αυτόν τον λόγο η μοναÏχία θεωÏοÏνταν για πολλοÏÏ‚ αιώνες «καλό» πολίτευμα στην ΕυÏώπη, μάλιστα το καλÏτεÏο και ανώτεÏο πολίτευμα όλων, ανώτεÏο ακόμα κι από αυτό της δημοκÏατίας. Όλες οι αποφάσεις είχαν τη θεία ÎγκÏιση. Η αντίÏÏηση στον μονάÏχη θεωÏοÏνταν μάλιστα βλασφημία. ΆÏα η δημοκÏατία, όχι μόνο θεωÏοÏνταν κατώτεÏη, αλλά και βλάσφημη!
Â
Στο παÏάδειγμα της ελληνικής πεÏίπτωσης, όποιος δεν ήταν «βασιλικός», θεωÏοÏνταν αντίχÏιστος.
Â
ΤοÏτη την ÏβÏιν ας Îχουν μόνο στο μυαλό τους οι ιεÏάÏχες που θα βÏεθοÏν στην κηδεία για να «σπάσουν» την απόφαση τελετής με τιμÎÏ‚ αÏÏ‡Î·Î³Î¿Ï ÎºÏάτους με τις επίσημες αÏχιεÏατικÎÏ‚ στολÎÏ‚ τους.
Â
Το παÏαπάνω στοιχείο Ï€Ïοφανώς ήταν Îνα εÏγαλείο ποδηγεσίας του ΛαοÏ, το οποίο Ï€ÏοσπαθοÏσε να υποβιβάσει την Îννοια του πολίτη σε αυτή του υποτακτικοÏ.
Â
Ίσως μια παÏενθετική ιστοÏική αναφοÏά και υπενθÏμιση είναι σ’ αυτό το σημείο απαÏαίτητη.
Â
Τί ήταν υποτακτικός στη μοναÏχία:
Â
Ο υποτακτικός ή υπήκοος βÏίσκονταν σε σχÎση εξάÏτησης με τον ηγεμόνα. Υπάκουε και ο ηγεμόνας του εξασφαλίζει τα απαÏαίτητα για να ζει. Ήταν φόÏου υποτελής χωÏίς ανταποδοτικότητα.
Â
Οι υποτακτικοί δεν ήταν μÎτοχοι αλλα ÏŒÏιζαν Îνα σÏνολο Ï€Ïοσωπικών σχÎσεων υποτÎλειας που τους συνÎδεαν ιεÏαÏχικά με τα μÎλη των ανώτεÏων τάξεων της κοινωνίας. Η κοινωνική σÏμβαση βασίζονταν στην ανταλλαγή των υπηÏεσιών του υποτελή Îναντι κάποιου ευεÏγετήματος από τον άÏχοντα σε σχÎση εξάÏτησης με αυτόν.
Â
Οι υποτελείς τίθενται στην φεουδαÏχία υπό την Ï€Ïοστασία των ισχυÏών γαιοκτημόνων με αντάλλαγμα τον πλήÏη Îλεγχο της ζωής και της εÏγασίας τους. Η απονομή δικαιοσÏνης, ο καθοÏισμός νόμων και κανόνων είναι δικαίωμα των αÏχόντων. Δικαστική, νομοθετική εκτελεστική εξουσία, ασκοÏσε ο ηγεμόνας.
Â
Τί είναι πολίτης στη ΔημοκÏατία:
Â
Ο πολίτης είναι μÎτοχος του Δήμου, δηλαδή της Πολιτείας ή αλλιώς, της οÏγανωμÎνης κοινωνίας των πολιτών, σε όλους του βαθμοÏÏ‚ οÏγάνωσης από τον Ï€Ïώτο μÎχÏι τον τελευταίο (σÏλλογοι, σωματεία, ενώσεις, οÏγανώσεις, συνδικάτα, δήμοι, κοινότητες, πεÏιφÎÏειες, κÏάτος).
Â
Ο πολίτης βÏίσκεται σε σχÎση διάδÏασης με την Πολιτεία, δηλαδή διαμοÏφώνει την Πολιτεία και η Πολιτεία του ανταποδίδει τα αγαθά της ευημεÏίας και της δικαιοσÏνης.
Â
ΜετÎχει κÏίσεως και αÏχής, φÎÏει δικαίωμα άσκησης εξουσίας και του βουλεÏεσθαι και κÏίνειν. ΔιαμοÏφώνει κανόνες και νόμους και Îχει άμεση συμμετοχή στο δημόσιο βίο.
Â
Ο πολίτης ασκεί δικαστική, νομοθετική και εκτελεστική εξουσία και η σχÎση αλληλεξάÏτησης ισχÏει με τους συμπολίτες του και Îχει δικαίωμα ελÎγχου των αιÏετών αξιωμάτων. Έχει ηθική ελευθεÏία και ηθική αυτονομία και οι σχÎσεις διαμοÏφώνονται ως σχÎσεις εμπιστοσÏνης και όχι ισχÏος.
Â
ΑυτÎÏ‚ τις ιδιότητες κατÎπνιγε η μοναÏχία, διότι η κατοχÏÏωσή τους ακÏÏωνε τον λόγο υπάÏξής της. Η μόνη δικαιολόγηση για να την υπεÏασπίζεται κανείς είναι να ήταν γαλαζοαίματος. Για τους υπόλοιπους είναι απλώς διαστÏοφή.
Â
Στον Δυτικό κόσμο και στη σÏγχÏονη βασιλευομÎνη δημοκÏατία του Î±ÏƒÏ„Î¹ÎºÎ¿Ï ÎºÏάτους πολλά από τα παÏαπάνω στοιχεία αναθεωÏήθηκαν μετά από αιματηÏÎÏ‚ επαναστάσεις, πνευματικά κινήματα, αγώνες και εμφÏλιους σπαÏαγμοÏÏ‚ που διήÏκεσαν αιώνες.
Â
Οι φεουδαÏχίες εξελίχθηκαν σε σÏγχÏονες δημοκÏατίες και οι δικαιοδοσίες των μοναÏχών πεÏιοÏίστηκαν ή κατÎστησαν τυπικÎÏ‚ και μόνο υπό αυτή την Ï€Ïοϋπόθεση οι πολιτείες τους λειτουÏγικÎÏ‚.
Â
Ωστόσο τα ÏŒÏια αυτά της δικαιοδοσίας σε κÏάτη με βÏαδÏνουσα εξÎλιξη όπως η Ελλάδα, νÎα κÏάτη, στα οποία η μοναÏχία εμφυτεÏθηκε άνωθεν ως παÏάγοντας ελÎγχου, παÏÎμειναν Ïευστά, θολά κι αδιευκÏίνιστα, Ï€Ïάγμα που οδήγησε σε ανταγωνιστικÎÏ‚ σχÎσεις Î¼ÎµÏ„Î±Î¾Ï Î¼Î¿Î½Î±Ïχίας και δημοκÏατίας, οι οποίες στο Ï„Îλος εκφÏάζονταν με Îντονο (εξωθεσμικό) παÏεμβατισμό και αυταÏχικότητα.
Â
Κάθε Ï€Ïοσπάθεια αποκατάστασης των Ïόλων, οδηγοÏσε σε εκτοπίσεις, εξοÏίες, «παιδουπόλεις», δολοφονίες (βλ. δολοφονία ΛαμπÏάκη) και σε εθνικοÏÏ‚ ολÎθÏους (βλ. ΜικÏασιατική ΚαταστÏοφή) και πάντα με το Ï€Ïόσχημα ότι οι κινηματίες ή οι «συμμοÏίτες» ελÎγχονταν εξωελλαδικά, δηλαδή τους κατηγοÏοÏσαν για το ίδιο Ï€Ïάγμα που επιμελώς κάλυπταν για τον εαυτό τους οι ίδιοι.
Â
Ένα Ï„Îτοιο ήταν το παÏάδειγμα της Ελλάδας. Η μοναÏχία δεν είχε την ίδια εξÎλιξη με αυτή της υπόλοιπης ΕυÏώπης, για ιστοÏικοÏÏ‚, πολιτικοÏÏ‚ και κοινωνικοÏÏ‚ λόγους.
Â
Δεν ήταν μια ΔημοκÏατία, η οποία ωÏίμασε με την ίδια ταχÏτητα και ποιότητα. Σε αυτό το γεγονός Îπαιξε σπουδαίο Ïόλο η μοναÏχία διαχÏονικά. Ο Îλεγχος της δημοκÏατίας στην Ελλάδα από την μοναÏχία λοιπόν, ήταν θεμελιώδης, όχι για την αποτελεσματικότητά της, αλλά για την ίδια την ÏπαÏξή της. Αυτό ήταν βασικό ιδεολογικό της διακÏβευμα.
Â
Οι γαλαζοαίματοι δεν είχαν Îθνος. ΣυνιστοÏσαν οι ίδιοι ξεχωÏιστό «Îθνος» και οι Ï€Ïοσμίξεις γινόταν μόνο Î¼ÎµÏ„Î±Î¾Ï Ï„Î¿Ï…Ï‚ ανεξαÏτήτως εθνικής καταγωγής. Οι φεουδάÏχες και οι μονάÏχες δεν είχαν παιδεία εθνικής συνείδησης και γι’ αυτό άλλωστε η Îλευση του ÎµÎ¸Î½Î¹ÎºÎ¿Ï ÎºÏάτους τους εξαφάνισε.
Â
Δεν είναι τυχαίο ότι κανείς από όλους τους βασιλείς και Ï€Ïίγκιπες διαδόχους της Ελλάδας δεν παντÏεÏτηκε ποτΠΕλληνίδα. Μοναδική εξαίÏεση υπήÏξε ο ΑλÎξανδÏος, ο οποίος παντÏεÏτηκε μεν Ελληνίδα και αÏιστοκÏάτισσα, αλλά με μοÏγανατικό γάμο (γάμος γόνου ηγεμόνα, στον οποίο δεν Îχει δοθεί άδεια από τον αÏχηγό του Î·Î³ÎµÎ¼Î¿Î½Î¹ÎºÎ¿Ï Î¿Î¯ÎºÎ¿Ï… λόγω αντιÏÏήσεων). Πιστοί Ï€Ïώτα στους οίκους ευγενείας τους απÎφευγαν δια Ïοπάλου Ï€Ïοσμίξεις με πολίτες που υποτίθεται υπηÏετοÏσαν. Ο οίκος ήταν πάνω από το εθνικό κÏάτος, το οποίο Îβλεπαν και ως Ï€ÏοτεκτοÏάτο της δυναστείας τους.
Â
Από τη μία μεÏιά η συγκεκÏιμÎνη πολιτική στÏατηγική Îντονου ÎµÎ¾Ï‰Î¸ÎµÏƒÎ¼Î¹ÎºÎ¿Ï Ï€Î±ÏεμβατισμοÏ κι από την άλλη η διαχείÏιση της μοναÏχίας από τον ξÎνο παÏάγοντα ως εÏγαλείο παÏÎμβασης στη διαμόÏφωση πολιτικής στην Ελλάδα Ï…Ï€ÎÏ Î¾Îνων και όχι εθνικών συμφεÏόντων, ÎφεÏναν τη μοναÏχία μονίμως σε θÎσφατα αδιÎξοδα.
Â
Αυτό όμως ήταν εγγενÎÏ‚ Ï€Ïόβλημα της λειτουÏγίας, της αντίληψης και της ιδεολογίας της μοναÏχίας. Δεν ήταν δηλαδή θÎμα ικανότητας ή ανικανότητας. Και ο πιο ικανός μονάÏχης θα αποτÏγχανε σε σχÎσεις Îντονου ανταγωνισμοÏ, διότι αναγκαστικά θα ÎÏ€Ïεπε να υπηÏετήσει δÏο αμφίδÏομες πολιτικÎÏ‚.
Â
Αν τιμήσουμε τον Ï„Îως, θα τιμήσουμε ακÏιβώς αυτή την πολιτική ανωμαλία, ξÎνη στη φÏση και στην ιστοÏία μας. Ένα ξενόφεÏτο καÏκίνωμα ενάντια στη ΔημοκÏατία που σε χαλεποÏÏ‚ καιÏοÏÏ‚ στεκόταν Ï„ÏοχοπÎδη στην εξÎλιξή της.
Â
Η ιστοÏία δε σβήνει. Η πολιτική της εÏμηνεία όμως μποÏεί να Îχει την Îννοια της αποδοχής ή της αποστÏοφής. Και ανάμεσα σε αυτά τα δÏο οφείλουμε να επιλÎξουμε. Θα ήταν Îμμεση αναγνώÏιση. Θα ήταν πολιτική Ï€Ïάξη με τεÏάστια συμβολική αξία που θα απαξίωνε τον σεβασμό στους αγώνες μας για ελευθεÏία.
Â
ΣήμεÏα εχθÏός μας δεν είναι πια η μοναÏχία, αλλά η στÏεβλή και ατελής λειτουÏγία της ΔημοκÏατίας. Οι συμβολισμοί που επιδιώκουν όμως οÏισμÎνοι, εξυπηÏετοÏν ακÏιβώς αυτή την παÏÎκκληση, για τους δικοÏÏ‚ τους λόγους ηγεμονικής αντίληψης της εξουσίας. ΥφεÏπουσα και σκιώδης ιδεολογία.
Â
Îαι, η ΔημοκÏατία μας σήμεÏα πάσχει. Είναι άÏÏωστη. Είναι μια ΔημοκÏατία ανισότητας και αδικίας. Είναι δηλαδή μία ΔημοκÏατία που δεν εξυπηÏετεί τον σκοπό της.
Â
Δε συνιστά όμως τοÏτο οÏτε δικαίωση οÏτε δικαιολογία Ï€Î¿Î»Î¹Ï„Î¹ÎºÎ¿Ï ÎµÏ„ÎµÏοπÏοσδιοÏισμοÏ. Το μόνο επιχείÏημα των νοσταλγών, «τα χάλια των άλλων». ÎœÎχÏι εκεί. Ο λÏκος στην αναμπουμποÏλα χαίÏεται. Η απάντηση στο μÎÏ„Ïιο δεν είναι το χειÏότεÏο. Η πολιτική α-παιδεία οδηγεί σε λάθος Ï€Ïότυπα και συμπεÏάσματα.
Â
Διότι Îστω και σε μια Ï„Îτοια ΔημοκÏατία του νεποτισμοÏ, της οικογενειοκÏατίας και της παÏεοκÏατίας των ημετÎÏων, μποÏοÏμε να ποÏμε, ότι το λάθος είναι δικό μας και μόνον εμείς μποÏοÏμε να το διοÏθώσουμε. Λαός που δε διδάσκεται από την ιστοÏία του είναι καταδικασμÎνος να την ξαναζήσει. Και αυτή ξαναζοÏμε, όχι ως φάÏσα, αλλά ως παÏατεταμÎνο επιθανάτιο Ïόγχο.
Â
Ο ελληνικός Λαός τον ÎκÏινε και απÎδωσε δικαιοσÏνη.
Ας τον κÏίνει Ï„ÏŽÏα κι Αυτός που τον «απÎστειλε».
Â
Â
ΑνδÏÎας Τσιφτσιάν
Οικονομολόγος