ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Η ΟΣΙΑ ΜΑΡΙΑ Η ΑΙΓΥΠΤΙΑ -ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ ΚΑΙ Η ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Γράφει η Μαριλένα Φωκά (ΜΑ) αγιογράφος, κριτικός τέχνης και βιβλίου
Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία είναι μια μεγάλη μορφή στην χορεία των Αγίων και αποτελεί πρότυπο της μετανοίας για την χριστιανική ζωή. Στην αγιογραφική της προσέγγιση παρουσιάζει μεγάλη απόκλιση από την μορφολογική και ενδυματολογική της απόδοση από τους άλλους Αγίους. Απεικονίζεται με αποστεωμένη, γυμνή, με τρίχες να καλύπτουν το σώμα της, τα μαλλιά γκρίζα και μακριά και τα χαρακτηριστικά του προσώπου της αλλοιωμένα από την συνεχή άσκηση. Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία θεωρείται από τις Αγίες που έκαναν την μεγαλύτερη και σκληρότερη άσκηση ταπεινώνοντας το σώμα της ώστε να λάβει συγχώρεση για τον προηγούμενο εφάμαρτο βίο της. “Η εν λόγω Αγία γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Δεν ήταν όμως πάντα η Αγία που βλέπουμε αγιογραφημένη στην εκκλησία μας. Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία δεν ήταν το κορίτσι που αναλυόταν σε προσευχές και μετάνοιες. Αντίθετα, είχε υποκύψει στα σαρκικά πάθη. Γεννήθηκε στην Αίγυπτο κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527 – 565 μ.Χ.). Σε ηλικία 12 ετών μετέβη στην Αλξάνδρεια μια πολυπολιτισμική πρωτεύουσα. Εκεί έζησε έκλυτο βίο. Από μικρή ηλικία έπινε και είχε υποκύψει στα σαρκικά πάθη. Βασικός βιογράφος της ήταν ο Άγιος Σωφρόνιος ο Πατριάρχης (634-638). Όπως αναφέρεται στον βίο της «ήμην δέκα επτά έτη πολιτική» (δηλαδή πόρνη) και προσθέτει ότι συχνά αρνιόταν να πάρει χρήματα για τις ερωτικές της υπηρεσίες, καθώς ωθείτο «από ένα ακόρεστο και ακατάβλητο πάθος», βιοποριζόμενη περισσότερο από την επαιτεία και το γνέσιμο λιναριού”. Ζώντας αυτήν την ζωή δεν εισέπραττε χρήματα, αλλά απλώς ικανοποιούσε το πάθος της. Σε ηλικία 17 ετών στην ημέρα της εορτής Της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού η Αγία θέλησε να να ταξιδέψει με πλοίο στην Ιερουσαλήμ μαζί με μια ομάδα καλόγερων καθώς της μπήκε ο αντίθετος λογισμός να τους διαφθείρει αλλά και να βρει και άλλους πελάτες κάνοντας ένα είδος αντι-προσκηνύματος. “Περιέγραψε η ίδια απόλυτα ρεαλιστικά τον τρόπο που επιβιβάστηκε στο πλοιάριο. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού της δεν υπήρχε είδος ασέλγειας από όσα λέγονται και δεν λέγονται, του οποίου δεν έγινε διδάσκαλος σε εκείνους τους ταλαίπωρους ταξιδιώτες. Εξέφρασε την απορία της για το πώς η θάλασσα υπέφερε τις ασωτίες της και γιατί η γη δεν άνοιξε το στόμα της και δεν την κατέβασε στον Άδη, επειδή είχε παγιδεύσει τόσες ψυχές. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού αυτού δεν αρκέστηκε στο ότι διέφθειρε τους νέους, αλλά διέφθειρε και πολλούς άλλους από τους κατοίκους της πόλεως και τους ξένους επισκέπτες. Και στα Ιεροσόλυμα που πήγε κατά την εορτή του Τιμίου Σταυρού, περιφερόταν στους δρόμους «ψυχᾶς νέων ἀγρεύουσα»” (Ορθοδ. Συναξ).
Φτάνοντας στον Ναό του Αγίου Τάφου θέλησε να εισέλθει αλλά εμποδιζόταν από μία αόρατη δύναμη. Προσπάθησε πάλι αλλά μάταια. Συγκλονίστηκε. Αντιλήφθηκε ότι για αυτή την απαγόρευση ευθύνεται ο έκλυτος βίος της. Βλέποντας μια εικόνα της Θεοτόκου ζήτησε συγχώρεση και υποσχέθηκε ότι θα εγκαταλείψει τα εγκόσμια και θα αφιερωθεί στον Θεό. Τότε μπόρεσε και μπήκε στον Ναό και προσκύνησε τον Τίμιο Σταυρό. Βγήκε και πλησίασε την εικόνα της Θεοτόκου που της είπε : “ Αν περάσεις τον Ιορδάνη εκεί θα βρεις ένδοξη ανάπαυση.” Η Οσία κατευθύνθηκε στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου όπου εξομολογήθηκε και μετέλαβε. Παίρνοντας μαζί της τρία πρόσφορα οδηγήθηκε στην έρημο. Τράφηκε σε όλη της τη ζωή με αυτά και ότι άλλο εύρισκε στην έρημο. Εκεί επιδόθηκε σε μεγάλο αγώνα. Με κλάματα θυμόταν τον πρότερο βίο της. Τα ρούχα της έλειωσαν και σαρκική ομορφιά της χάθηκε. Μόνο τα βαθουλωμένα μάτια της θύμιζαν ότι είναι άνθρωπος. Η Παναγία την στήριζε στον αγώνα της .Λέγεται ότι έπεφτε κάτω κλαίγοντας απαρηγόρητα και η ίδια Η Θεοτόκος την σήκωνε πάλι επάνω παρηγορώντας την. Αξιώθηκε να λάβει από τον Θεό το διορατικό χάρισμα. Οι ανάγκες του σώματός της επειδή ήταν πλήρης Αγίου Πνεύματος ανεστάλησαν. Ένα χρόνο πριν από την κοίμησή της ένας μοναχός, ο Άγιος Ζωσιμάς την συνάντησε τυχαία στην έρημο. Αποστεωμένη και μαυρισμένη έμοιαζε σαν μια οπτασία. Επειδή ο Αββάς αναρωτιόταν μήπως έβλεπε μπροστά του κάποιο άυλο πνεύμα, εκείνη διακρίνοντας τους λογισμούς του, του είπε ότι είναι αμαρτωλή, που έχει περιτειχισθεί από το άγιο Βάπτισμα και είναι χώμα και στάχτη και όχι άυλο πνεύμα. Ζήτησε απόν Άγιο να της δώσει τον μανδύα του καθώς τα ρούχα της είχαν λειώσει ώστε να παρουσιαστεί μπροστά του και να του διηγηθεί την ιστορία της. Τού ζήτησε να την συναντήσει στις όχθες του Ιορδάνη τον επόμενο χρόνο τη Μεγάλη Πέμπτη και να της φέρει Αγία Κοινωνία. Ο Άγιος Ζωσιμάς εκπλήρωσε το αίτημά της και όταν την συνάντησε εκείνη διέσχισε τον ποταμό για να τον φθάσει περπατώντας θαυματουργικά πάνω στην επιφάνεια του νερού. Κοινώνησε και του είπε να τη συναντήσει και πάλι στη έρημο εκεί που την είχε πρωτοσυναντήσει. την επόμενη Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Το επόμενο έτος ο Ζωσιμάς περίπου μετά από είκοσι μέρες οδοιπορίας από το μοναστήρι ανακάλυψε εκεί την άψυχη σορό της Οσίας. Δίπλα στο κεφάλι της στην άμμο, σύμφωνα με μια επιγραφή η Οσία είχε αποβιώσει την ίδια εκείνη νύχτα που είχε μεταλάβει και είχε με κάποιο τρόπο μεταφερθεί θαυματουργικά στον τόπο όπου τη βρήκε, ενώ το σώμα της είχε διατηρηθεί αναλλοίωτο επί ένα σχεδόν έτος. Ο Ζωσιμάς έθαψε το σώμα της σε λάκκο που τού έσκαψε ένα περαστικό λιοντάρι. Επιστρέφοντας στη Μονή αφηγήθηκε στους μοναχούς την ιστορία της Οσίας Μαρίας οι οποίοι τη διατήρησαν μεταξύ τους ως προφορική παράδοση, από στόμα σε στόμα, μέχρι που αυτή καταγράφηκε από τον επίσκοπο Σωφρόνιο. Η μνήμη της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας εορτάζεται την Ε΄ Κυριακή των Νηστειών και θεωρεία προστάτιδα των μετανοούντων.
(Πηγή :Βικιπαιδεία, Ορθόδοξος Συναξαριστής)
