Το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb (JWST) εντόπισε το φεγγάρι του Κρόνου, τον Εγκέλαδο, να εκτοξεύει ένα τεράστιο νέφος υδρατμών, πολύ μεγαλύτερο από ό,τι είχε εντοπίσει στο παρελθόν.
Αυτό το τεράστιο σύννεφο μπορεί να περιέχει τα χημικά συστατικά της ζωής, που δραπετεύουν κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του φεγγαριού.
Το 2005, ένα διαστημικό σκάφος της NASA που ονομάζεται Cassini ανακάλυψε παγωμένα σωματίδια που εκτοξεύονται από τον υπόγειο ωκεανό του Εγκέλαδου μέσα από ρωγμές στην επιφάνεια του φεγγαριού.
Ωστόσο το JWST δείχνει ότι το περιεχόμενο του νέφους εκτοξεύεται πολύ πιο μακριά από ό,τι πιστεύαμε στο παρελθόν – πολλές φορές πιο βαθιά στο διάστημα από το μέγεθος του ίδιου του Εγκέλαδου.
«Είναι απέραντο», είπε η Sara Faggi, πλανητική αστρονόμος στο Goddard Space Flight Center της NASA στο Greenbelt του Μέριλαντ, στις 17 Μαΐου σε μια διάσκεψη στο Επιστημονικό Ινστιτούτο του Διαστημικού Τηλεσκοπίου στη Βαλτιμόρη του Μέριλαντ.
Αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, επικαλούμενη μια επιστημονική εργασία που θα δημοσιευτεί σύντομα.
Ο Εγκέλαδος ενθουσιάζει τους αστροβιολόγους επειδή είναι ένας από τους λίγους «ωκεάνιους κόσμους» στο Ηλιακό Σύστημα, γεγονός που τον καθιστά ως ένα από τα καλύτερα μέρη για αναζήτηση εξωγήινης ζωής.
Ο αλμυρός ωκεανός που βρίσκεται κάτω από το εξωτερικό κάλυμμα πάγου του Εγκέλαδου είναι ένα πιθανό καταφύγιο για ζωντανούς οργανισμούς, οι οποίοι θα μπορούσαν να διατηρηθούν από χημική ενέργεια σε υδροθερμικές οπές στον πυθμένα του ωκεανού.
Το υγρό που εκτοξεύεται από τον Εγκέλαδο, κυρίως μέσω μεγάλων σταγόνων γνωστές με το όρο «λωρίδες τίγρης» γύρω από τον νότιο πόλο της Σελήνης, είναι ένας άμεσος σύνδεσμος με αυτό το πιθανό εξωγήινο οικοσύστημα.
Τα λοφία που είδε το Cassini περιείχαν σωματίδια πυριτίου που πιθανότατα μεταφέρθηκαν από τον πυθμένα της θάλασσας μέσω αναδεύσεως υγρών.
Το Cassini πέταξε πολλές φορές μέσα από τα λοφάκια του Εγκέλαδου, μετρώντας κόκκους πάγου και χημικές ουσίες όπως το μεθάνιο, το διοξείδιο του άνθρακα και η αμμωνία, ουσίες που δεν καθιστούν αδύνατη την ανάπτυξη ζωής.
Ωστόσο, χρειάστηκε το JWST, ένα τηλεσκόπιο που βρίσκεται 1,5 εκατομμύριο χιλιόμετρα από τη Γη, για να ανακαλύψει κάτι που το Cassini δεν μπορούσε πετώντας δίπλα στο δακτύλιο.
Αν και το Cassini μπορούσε να εντοπίσει κόκκους πάγου που δεν φτάνουν μακριά από την επιφάνεια, το JWST έχει ευρύτερη προοπτική και πιο εξειδικευμένα όργανα που μπορούν να συλλάβουν αμυδρά σήματα αερίου γύρω από τον Εγκέλαδο.
Στις 9 Νοεμβρίου 2022, το JWST επιθεώρησε για λίγο τον Εγκέλαδο.
Δεδομένα μόλις 4,5 λεπτών αποκάλυψαν το τεράστιο, πολύ κρύο νέφος υδρατμών.
Οι αναλυτικές εκθέσεις των στοιχείων θα ποσοτικοποιήσουν το πόσο νερό εκτοξεύεται επ΄ακριβώς αλλά και τη θερμοκρασία του.
Σε κάθε περίπτωση είναι πιθανό τα λοφάκια αυτά να είναι είναι χαμηλής πυκνότητας, περισσότερο σαν διάχυτο, κρύο σύννεφο.
Αυτό σε κάθε περίπτωση θέτει δυσκολίες στο να παρθούν δείγματα που θα μπορούσαν να πιστοποιήσουν την ύπαρξη ζωής, καθώς αυτά μπορεί αν είναι πολύ αραιά για να ανιχνευθούν.
Οι κόκκοι πάγου που βλέπει το Cassini πολύ πιο κοντά στον Εγκέλαδο είναι πιο πιθανό να έχουν υψηλές συγκεντρώσεις οργανικών σωματιδίων, λέει η Shannon MacKenzie, πλανητολόγος στο Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στο Laurel του Μέριλαντ.
