Aπονεμήθηκαν το βράδυ της Παρασκευής 14 Δεκεμβρίου, για δωδέκατη συνεχή χρονιά, τα βραβεία μυθιστορήματος The Athens Prize for Literature 2018 του περιοδικού (δε)κατα. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών στο πλαίσιο της διοργάνωσης Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου.
Τα Πουλιά με το μαύρο κολάρο του Κώστα Λογαρά και ο Μεγάλος Πόλεμοςτου Σέρβου Αλεξάνταρ Γκάταλιτσα (μτφρ. Ισμήνη Ραντούλοβιτς) απέσπασαν τις δύο σημαντικές διακρίσεις, για το καλύτερο ελληνικό και ξένο μυθιστόρημα αντιστοίχως. Και τα δύο βιβλία κυκλοφόρησαν από τις Εκδόσεις Καστανιώτη το 2017.
«Το μυθιστόρημα του Κώστα Λογαρά είναι ένα μυθιστόρημα σκληρό, γυμνό, αδρό, πολύ τολμηρό, με στέρεους χαρακτήρες που σε ακολουθούν και αφού κλείσεις το βιβλίο. Ο ισοβίτης Μαρίνος Τριάντης, ο δεκαεξάχρονος εραστής του, Στράτος, παζολινικός άγγελος της ομορφιάς και του κακού, η διακριτική φυσιογνωμία της μάνας, που συντρέχει το απολωλός χωρίς να κρίνει, χωρίς να ρωτάει και όλα αυτά μέσα σε μια πολιτεία που κάποτε άνθιζε και που τώρα βρίσκεται σε παρακμή… Ρημαγμένα εργοστάσια και στα σοκάκια γύρω από το λιμάνι εξαθλιωμένοι μετανάστες […] Είναι εξαιρετικά δύσκολο να χτίσει ο συγγραφέας ένα μυθιστόρημα αποκλειστικά σχεδόν με αρνητικούς ήρωες, κι όμως ο ισοβίτης Μαρίνος Τριάντης δεν καταφέρνει να γίνει αντιπαθής στον αναγνώστη» είπε η Κατερίνα Ζαρόκωστα εκ μέρους της κριτικής επιτροπής για το ελληνικό μυθιστόρημα.
«Ο Μεγάλος Πόλεμος, το σπουδαίο μυθιστόρημα του Αλεξάνταρ Γκάταλιτσα για τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, εξαπλώνεται σε εξακόσιες σελίδες χωρισμένες σε πέντε μέρη, ένα για κάθε έτος χωριστά από το 1914 μέχρι το 1918, που κι αυτά υποδιαιρούνται σε μικρότερα θεματικά κεφάλαια, ενώ παρεμβάλλονται και φωτογραφικά ντοκουμέντα της εποχής […] Καθόλου τυχαία ο συγγραφέας, στην αρχή του βιβλίου, δίνει έναν κατάλογο των δεκάδων ηρώων (των χαρακτήρων του δηλαδή) ανά χώρα. Είναι η Σερβία, η Αυστροουγγαρία, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Τουρκία, η Ρωσία, με τα τότε γεωπολιτικά τους σύνορα, αλλά και η Ελλάδα έχει το μερτικό της – ειδικά η Θεσσαλονίκη…»
»Οι ήρωες του μυθιστορήματος ταξιδεύουν, μετατοπίζονται, εξορίζονται, πεθαίνουν μακριά από την πατρίδα τους, εξαφανίζονται χωρίς ίχνη […] Τα πολεμικά συμβάντα εξιστορούνται μαζί με τις ιδιωτικές ιστορίες των πολιτών αλλά και των προσωπικοτήτων που διαδραμάτισαν ρόλο σ’ αυτήν την αιματηρή περίοδο της Ιστορίας. Μάχες, κοσμοπολιτισμός, συνέδρια, ταξίδια, εκστρατείες, δολοφονίες, ρημαγμένες πόλεις και χωριά, δυναστείες, οικογενειακές συναθροίσεις, έρωτες, μοναδικοί άνθρωποι λίγο προτού μια σφαίρα τούς στείλει στην ανώνυμη αιωνιότητα. Ο Μεγάλος Πόλεμος του Αλεξάνταρ Γκάταλιτσα είναι ένα σημαντικό λογοτεχνικό έργο, ένα εναργές πολιτικό ανάγνωσμα που μιλάει, προειδοποιεί και αφυπνίζει» υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ο Θεόδωρος Γρηγοριάδης εκ μέρους της κριτικής επιτροπής για το ξένο μυθιστόρημα.
Οι βραχείες λίστες για τα βιβλία του 2017:
ΤΟ ΞΕΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Margaret Atwood , Το παιδί της τρικυμίας, μτφρ. Τρισεύγενη Παπαϊωάννου, Μεταίχμιο
Αλεξάνταρ Γκάταλιτσα, Ο μεγάλος πόλεμος , μτφρ. Ισμήνη Ραντούλοβιτς, Καστανιώτης
Ηannah Kent, Οι καλοί, μτφρ. Μαρία Αγγελίδου, Ίκαρος
Katie Kitamura, Ένας χωρισμός, μτφρ. Γιώργος Μαραγκός, Κέδρος
Χουάν Μαρσέ, Η καλλιγραφία των ονείρων, μτφρ. Γεωργία Ζακοπούλου, Πατάκης
Ίαν ΜακΓκουάϊρ, Σκοτεινός αρκτικός, μτφρ. Γιώργος Μπλάνας, Ψυχογιός
Claudio Magris, Υπόθεση αρχείου, μτφρ. Άννα Παπασταύρου, Καστανιώτης
Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, Καρφίτσες στην άμμο, μτφρ. Κώστας Αθανασίου, Καστανιώτης
Έλενα Φερράντε, Η ιστορία της χαμένης κόρης, μτφρ. Δήμητρα Δότση, Πατάκης Alfonso Vicente, Τα λείψανα του Αγίου Λαυρεντίου, μτφρ. Μαρία Παλαιολόγου, Ίκαρος
Για το έτος 2017 οι συγγραφείς – κριτές των ξένων μυθιστορημάτων ήταν οι Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Νίκος Δαββέτας, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Σοφία Νικολαΐδου και Κοσμάς Χαρπαντίδης.
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Τατιάνα Αβέρωφ, Έγκλημα στον Παράδεισο, Μεταίχμιο
Θόδωρος Γρηγοριάδης, Καινούρια πόλη, Πατάκης
Μαριάνα Ευαγγέλου, Οστινάτο, Πατάκης
Ισίδωρος Ζουργός, Λίγες και μια νύχτες, Πατάκης
Στάθης Ιντζές, Οι ανειδίκευτοι δεν βγάζουν κιχ, Μελάνι
Δημήτρης Καμπουράκης, Δυο ζωγράφοι, Πατάκης
Χλόη Κουτσουμπέλη, Ο βοηθός του κυρίου Κλάιν, Μελάνι
Κώστας Λογαράς, Τα πουλιά με το μαύρο κολάρο, Καστανιώτης
Νίκος Μάντης, Οι τυφλοί, Καστανιώτης
Κώστας Χατζηαντωνίου, Ο κύκλος του χώματος, Καστανιώτης
Για το έτος 2017 οι συγγραφείς – κριτές των ελληνικών μυθιστορημάτων ήταν οι Φίλιππος Δρακονταειδής, Κατερίνα Ζαρόκωστα, Ζέτα Κουντούρη, Κλαίτη Σωτηριάδου και Δημήτρης Σωτάκης.
Τα βραβεία The Athens Prize for Literature χαίρουν ιδιαίτερης εκτίμησης λόγω των επιλογών τους στον χώρο των κριτικών λογοτεχνίας, των δημοσιογράφων, των εκδοτών, των συγγραφέων και των μεταφραστών. Χορηγός των βραβείων είναι τα εργαλεία γραφής Mont Blanc.
